De digitalisering van Europa en haar burgers zet gestaag door. In het kader van de toenemende fusie van het dagelijkse met het virtuele leven heeft de Europese Commissie een nieuw plan opgevat: de European Digitaly Identity Wallet (de eID-wallet). Deze concentratie van data en persoonsgegevens kan vergeleken worden met het DigiD - een manier om efficiënt de digitale sferen te doorkruisen.

Administrative Panel 2 juli 2023, IEF 21551, IT 4310, Zaaknr. D2023-2054 (Moooi B.V./Vcdh Ubsa) In het geschil liggen de domeinnamen 'moooifurniture.shop' en moooisale.com' ter beoordeling. Moooi B.V. (hierna: klaagster) ontwerpt en verkoopt meubilair en lichtproducten, onder het merk 'MOOOI'. Klager stelt dat de geregistreerde domeinnamen verwarrend zijn ten opzichte van haar merk en dat deze domeinen te kwader trouw zijn geregistreerd. Klaagster heeft daarbij bewijs aangevoerd dat de litigieuze domeinen gebruikt werden om creditcardgegevens van gebruikers te stelen. Gesteld wordt dat de domeinen worden gepresenteerd alsof zij van klager afkomstig zijn. Op basis van deze stellingen vordert klager overdracht van de domeinnamen.

Een persbericht van 28 juni 2023 vermeldt dat het Model European Parliament (hierna: MEP) tot een informele overeenkomst zijn gekomen om de 'Data Act' vorm te geven. Deze wetgeving beoogt innovatie te stimuleren door databarrières te vernietigen. 

De Autoriteit Persoonsgegevens (hierna: AP) heeft een korte paper gepubliceerd waarin zij haar positie omtrent persoonsgegevens in de aanpak van cybersecurity kenbaar maakt. Deze paper is ontstaan uit de toename aan online fraude met persoonsgegevens die tegenwoordig steeds vaker plaatsvindt. Daarbij constateert de AP dat de online beveiliging van vele databestanden nog steeds niet op orde is. De vaste Kamercommissie Digitale Zaken gaat daarom op 29 juni in debat over 'Online veiligheid en Cybersecurity', maar besteedt daarbij volgens de AP niet genoeg aandacht aan online veiligheid.

Op 21 september 2023 is het zover: dan vieren we het 35-jarig lustrum van de Vereniging voor Media- en Communicatierecht! Alle VMC-leden kunnen zich op deze pagina aanmelden voor een feestelijk avondprogramma, gevuld met terugblikken en vooruitzichten, een pubquiz en muziek, een borrel en een diner. Neem uw warmste mediarechtelijke herinneringen en mooiste toekomstplannen mee; voor de rest wordt gezorgd. 

De inschrijvingen zijn gesloten voor het IE Zomerfeest! Sta je nog niet op de lijst, maar wil je toch graag komen: stuur nog even een mail, dan kijken we wat we kunnen doen. Want rain or shine: op donderdag 29 juni luiden we de zomer in op een bijzondere locatie met walking dinner, IE-huisband Soul Circus, & als slotakkoord een volle dansvloer met IE-deejays en koude drankjes. Schuif kantoorperikelen aan de kant en maak je klaar voor een sprankelende avond in zomerse IE-sferen.

Op 23 juni 2023 is er een wetsvoorstel gedaan, ter implementatie van een Europese richtlijn, inzake open data en het hergebruik van overheidsinformatie. De afdeling advisering van de Raad van State maakt al snel kenbaar dat zij het voorstel, in haar huidige vorm, kwalititatief niet toereikend vindt. Daartoe noemt zij enkele bezwaren, die hieronder zullen worden behandeld. 

De Wet hergebruik overheidsinformatie (hierna: de Who) ziet er op de grote hoeveelheden gegevens die de overheid in de uitvoering van haar taak verzameld op een veilige en efficiënte manier te hergebruiken. Deze gegevens kunnen van belang zijn voor onderzoek door instellingen voor hoger onderwijs en onderzoeksinstituten. Het wetsvoorstel gaat in haar huidge vorm, volgens de Raad van State, te ver. Hergebruik wordt niet slechts bevorderd; er komt een verplichting voor gegevens die uit publiek gefinancierd onderzoek geopenbaard zijn om voor hergebruik ter beschikking te worden gesteld. De invoering van deze plicht wordt niet gemotiveerd in de toelichting. Als deze plicht daadwerkelijk ingevoerd zou worden, zou dit een ongemotiveerde inbreuk op het intellectuele eigendomsrecht van onderzoekers zijn. De onderzoekers in kwestie lijken ook niet te zijn betrokken bij de formatie van het wetsvoorstel, nu enige inbreng van de minister van Onderwijs ontbreekt

Daar komt ook nog bij dat het voorstel niet genoeg rekening houdt met de anonimisering van persoonsgegevens. Nu software steeds sterker wordt, kunnen persoonsgegevens die voorheen anoniem werden geacht worden herleid tot de betrokkene. Het voorstel maakt niet duidelijk wat nu van overheidsorganisaties wordt verwacht om hun gegevens structureel anoniem te houden. Dat zijn niet de enige praktische bezwaren die de Raad van State noemt. Ook de leesbaarheid van de voorgestelde wet is een probleem, omdat de betekenis van de wet slechts duidelijk is als men de afzonderlijke artikelen in samenhang bestudeert.

De afdeling advies constateert aan alle kanten dat het wetsvoorstel onvolledig en moeilijk uitvoerbaar is en geeft daarom een aantal adviezen om de gebreken te repareren. Daarbij benadrukt zij het wetsvoorstel niet in te dienen totdat de geconstateerde gebreken zijn verholpen.

Hof van Justitie EU 22 juni 2023, IT 4301, ECLI:EU:C:2023:501 (J.M./Pankki) In deze zaak worden ten behoeve van J.M., die een tijdje bij de bank Pankki S werkte en daar ook zelf klant was, enkele vragen aan het Hof van Justitie gesteld. Zijn klacht is dat enkele van zijn medewerkers zijn persoonlijke data in het bankenregister hebben bekeken. Hij vraagt Pankki S wie zijn data heeft bekeken en de reden van het onderzoek. De bank weigert deze informatie af te staan, maar vertelt J.M. wel dat zijn data werd bekeken omdat er iemand met dezelfde achternaam als J.M. bij de bank kwam en het verstandig werd geacht om te kijken of er geen  gevaar voor belangenverstrengeling bestond. De bank voegt hieraan toe dat gegevensverwerking van J.M. hiervoor noodzakelijk was. Aan het verzoek van J.M. wordt verder geen gehoor gegeven. Hierop stapt hij naar de rechter, die zijn vragen tot het Hof richt.

Het zal niemand ontgaan zijn dat de toepassing van AI met grote stappen vooruit is gegaan. De vooruitgang van de technologie brengt onder meer mee dat tegenwoordig gebruik kan worden gemaakt van zogenaamde 'deepfakes'. Dit zijn imitaties van mensen die, door geavanceerde technologie, nauwelijks van echt te onderscheiden zijn. De toepassing van deze technologie kan op legio doelen worden losgelaten. Zowel voor entertainment als medisch onderzoek, maar eveneens voor meer kwade doeleinden. De filmpjes van ex-president Donald Trump waarin hij rare uitspraken doet zijn misschien nog humoristisch, maar de sfeer kan al snel grimmig worden. Deepfakes maken eindeloze soorten fraude en misleiding mogelijk, om nog maar te zwijgen over meer lugubere doeleinden. De WODC doet onderzoek en draagt reguleringsopties aan.

Conclusie A-G Hof van Justitie EU; IT 4299; ECLI:EU:C:2023:481 (Kočner/Europol) In deze conclusie buigt A-G Rathos zich over de vraag of een vonnis gewezen door het Gerecht van de Europese Unie moet worden vernietigd. Kočner (hierna: rekwirant) stelt dat hij door Europol schade heeft geleden, omdat zijn naam in verband met de 'Panama Papers' in het nieuws is gekomen en hij op een lijst met maffialeden is gekomen. Dit zou zijn gebeurd doordat Europol zijn persoonsgegevens heeft gedeeld met de Slowaakse strafrechtelijke autoriteiten. In eerste aanleg zijn zijn twee vorderingen voor schadevergoeding afgewezen, omdat hij niet voldoende zou hebben uitgelegd dat er een causuaal verband was tussen de publicatie van zijn persoonsgegevens en de geleden schade (de eerste vordering) en omdat hij geen bewijs had aangebracht dat de lijst met maffialeden door Europol werd bijgehouden en dat hij daardoor schade zou hebben geleden (de tweede vordering). De A-G gaat in op de grieven van rekwirant.