Onrechtmatige uitingen  

Vzr. Hof Amsterdam18 mei 2022, IEF 20735; ECLI:NL:GHAMS:2022:1496 (de Volkskrant tegen geïntimeerde) De Volkskrant heeft een aantal artikelen gepubliceerd over een onderzoek dat bureau Bing heeft uitgevoerd naar aanleiding van een anonieme blogpost over vermeende MeToo-kwesties binnen de politieke partij D66. Bing heeft in een openbaar rapport geconcludeerd dat uit het onderzoek geen situaties van seksuele intimidatie en machtsmisbruik door geïntimeerde zijn gebleken. Het openbare rapport verwijst naar een vertrouwelijke bijlage. De vorderingen van geïntimeerde komen er kort gezegd op neer dat het de Volkskrant niet is toegestaan te publiceren dat geïntimeerde zich heeft schuldig gemaakt aan machtsmisbruik of seksuele intimidatie of te publiceren dat dit zou blijken uit de vertrouwelijke bijlage, en ook dat de Volkskrant niet mag publiceren over privé-contacten van geïntimeerde die in de vertrouwelijke bijlage worden beschreven voor zover die niet ook waren beschreven in het openbare rapport. Na het vonnis van de voorzieningenrechter in eerste aanleg [IEF 20702], besluit het hof Amsterdam in hoger beroep dit vonnis te vernietigen. De rechter in eerste aanleg concludeerde dat de aantijgingen van de Volkskrant onvoldoende steun vonden in het feitencomplex. In tweede aanleg wordt geconcludeerd dat de vrijheid van meningsuiting van de Volkskrant in dit geval zwaarder weegt dan het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer van geïntimeerde. De publicaties van de Volkskrant zijn dus niet onrechtmatig en dragen juist bij aan het publieke debat over machtsmisbruik.

Vzr. Rb. Amsterdam 29 april 2022, IEF 20702; IT 3925; ECLI:NL:RBAMS:2022:2344 (Eiser tegen Volkskrant) Een extern onafhankelijk onderzoek naar beschuldigingen van een prominente D66'er werd uitgevoerd door het onderzoeksbureau Bing. Terwijl een eerder verschenen openbare publicatie van dit onderzoek geen conclusies nam inzake 'situaties van seksuele intimidatie of machtsmisbruik', bleek dit volgens de Volkskrant anders te zijn in een vertrouwelijk deel van het onderzoek. In dit vertrouwelijke deel zouden de conclusies kunnen worden getrokken die in contrast staan met de eerder genomen gepubliceerde onderzoek. De voorzieningenrechter verwerpt dit verweer en concludeert, dat in het licht van het feitencomplex, de aantijgingen van de Volkskrant onvoldoende steunen vinden. Het belang om niet te worden blootgesteld aan die aantijgingen weegt volgens de voorzieningenrechter dan ook zwaarder dan het publiceren van deze beweringen.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 13 april 2022, IEF 20664, IT 3901; C/l 3/7141 89 / KG ZA 22-163 AB/MAH (Bosma tegen Automattic) Kort geding. Bosma werkt als sales director in de visbranche. Bosma en zijn familie worden al enkele jaren bedreigd. Sinds januari 2021 worden ernstige beschuldigingen en bedreigende uitlatingen jegens hem gedaan, onder meer via een blog gehost door Automattic op Wordpress.com. Duidelijk is dat het hier gaat om een haatwebsite met evident onrechtmatige uitlatingen. Voldoende aannemelijk is dat Bosma hierdoor al geruime tijd zowel zakelijk als privé ernstige reputatie- en financiële schade lijdt. Automattic dient onder meer aan de onrechtmatige situatie een eind te maken door de blog in zijn geheel te verwijderen. Ook wordt Automatic bevolen gegevens te verstrekken van de persoon die eigenaar is van de domeinnaam en de maker van de blog.

Hof Amsterdam 15 maart 2022, IT 3886; ECLI:NL:GHAMS:2022:748 (Talpa c.s. tegen geïntimeerde) Met het oog op uitzending in het televisieprogramma Moord of zelfmoord is geïntimeerde met een verborgen camera gefilmd. In de uitzending zoals die aanvankelijk, in 2018, op televisie getoond is was alleen het gezicht van geïntimeerde licht geblurd. Zijn voornaam werd daarin dertien keer genoemd. Nadat namens geïntimeerde bezwaar was gemaakt is de uitzending aangepast. De blur is uitgebreid en de naam is weggepiept. De aangepaste uitzending heeft daarna nog ca. een maand online gestaan.

Vrz. Hof ’s-Hertogenbosch 28 september 2021, IEF 20324, IT 3717; ECLI:NL:GHSHE:2021:2948 (Pup op Facebook) Kort geding. Geïntimeerde heeft een pup van appellanten gekocht. Kort na aflevering is de pup ziek geworden en geëuthanaseerd. De moeder van geïntimeerde heeft een bericht op Facebook geplaatst waarin zij appellanten onder andere beschuldigt broodfokkers te zijn. Geïntimeerde heeft dit bericht in een Facebook-groep geplaatst, waaronder geïntimeerden reacties hebben geplaatst. Appellanten vorderen rectificatie. De rechtbank wijst de vorderingen af omdat het Facebookbericht en de reacties onder het Facebookbericht zijn verwijderd en appellanten onvoldoende hebben aangevoerd dat deze nu te vinden zijn op internet. Dit feit in samenhang met het tijdsverloop (kwestie speelde in eind juni 2020) maakt dat er onvoldoende reden is voor veroordeling tot openbaarmaking van rectificatie.

Hof Arnhem-Leeuwarden 9 november 2021, IT 3716; ECLI:NL:GHARL:2021:10370 (Appelant tegen Google) Beschikking. Appellant is schrijver. Hij heeft Google in 2018 tevergeefs verzocht een tiental zoekresultaten te verwijderen die opkomen wanneer zijn naam in Google Search wordt opgegeven. Het betreft resultaten die verwijzen naar internetpagina’s die gaan over een conflict tussen hem en een literair criticus. De criticus heeft de schrijver beschuldigd van plagiaat en het ten onrechte voeren van academische titels. De rechtbank [IEF 2677] wees het verzoek af omdat, kort gezegd, de schrijver de stelling van Google dat de gewraakte zoekresultaten juist, relevant en niet bovenmatig zijn, onvoldoende had weersproken en ook niet vast is komen te staan dat de verwerking langer duurt dan noodzakelijk. De rechtbank oordeelde daarnaast dat het belang van Google en van internetgebruikers die mogelijk toegang willen krijgen tot de zoekresultaten, boven het belang van de schrijver.gaat. Ook het hof is van oordeel dat het verzoek niet kan worden toegewezen.

Ktr. Rechtbank Amsterdam 24 september 2021, IEF 20289, IT 3699; ECLI:NL:RBAMS:2021:5533 (Stichting tegen NRC Media) Eisers stellen dat de publicatie van 26 januari 2021 op de website van NRC Media onder de kop “de boerenacties als basis voor dit protest’ onrechtmatig is omdat zij hierin worden beschuldigd van strafbare feiten zonder dat daarvoor een feitelijke basis bestaat. Toewijzing van deze vordering zou een beperking van het recht op vrijheid van meningsuiting (art. 10 EVRM) opleveren. Zo’n beperking moet bij de wet zijn voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk zijn. Wil sprake zijn van een beperking die bij de wet is voorzien, dan zal de publicatie in de NRC onrechtmatig jegens eisers moeten zijn. Om uit te maken of dat het geval is, moet een belangenafweging worden gemaakt. In haar belangengafweging oordeelt de rechtbank dat het belang van de columnist van NRC Media om zich kritisch uit te laten op de wijze zoals hij heeft gedaan prevaleert boven het belang van eisers om hieraan niet blootgesteld te worden. In de column zijn de grenzen van de vrijheid van meningsuiting niet overschreden.

Vzr. Rechtbank Rotterdam 29 oktober 2021, IEF 20290, IT 3700; ECLI:NL:RBROT:2021:10459 (Eiser tegen Facebook) Kort geding. Facebook heeft vier berichten van eiser op zijn account verwijderd vanwege strijd met haar COVID-19 richtlijnen en beleid. Eiser vordert dat die berichten worden teruggeplaatst en dat Facebook bij oplegging van toekomstige sancties geen rekening houdt met de betreffende sancties. De vordering wordt afgewezen. Het recht van eigendom van Facebook en de omstandigheid dat de richtlijnen zijn opgesteld (na oproep van overheden en internationale gezondheidsorganisaties) ter bescherming van de volksgezondheid zijn twee legitieme redenen die een inperking van het recht van gedaagde op vrijheid van meningsuiting rechtvaardigen. Gezien doel en strekking van het beleid, kan niet worden gezegd dat Facebook in redelijkheid niet tot deze afweging heeft kunnen komen. Bij het opstellen en het toepassen van de richtlijnen mag Facebook redelijkerwijs afgaan en vertrouwen op de expertise van de deskundigen van verschillende gezondheidsorganisaties en overheden. Voldoende aannemelijk is dat de vier berichten in strijd zijn met de richtlijnen van Facebook. Facebook kan niet worden verplicht de berichten terug te plaatsen.

Rechtbank Midden-Nederland 12 oktober 2021, IEF 20281, IT 3697; ECLI:NL:RBMNE:2021:4854 (Smaad) Strafrecht. Verdachte, een politica van een gemeentelijke eenmansfractie, plaatste Twitterberichten en berichten op internetsites, liet huis-aan-huis verkiezingsfolders verspreiden en gaf een interview waarin zij smadelijke mededelingen deed over een raadslid. Verdachte wordt veroordeeld voor smaadschrift tot een geldboete en een voorwaardelijke taakstraf. De uitlatingen leverden geen bijdrage aan het publiek debat en dienden ook niet het algemeen belang. Het waren onnodige op de persoon gerichte aanvallen. Hierbij is van belang dat verdachte ook op een andere wijze en op andere momenten haar vermoedens aan de kaak kon stellen.

Rechtbank Amsterdam 8 september 2021, IEF 20245, IT 3682; ECLI:NL:RBAMS:2021:5395 (Dierentuinen tegen EAZA) Vonnis in incident. Voorlopige voorziening. Eiseressen zijn twee in Engeland gelegen dierentuinen. EAZA is een vereniging voor dierentuinen in Europa en West-Azië. Een van de bestuurders van de dierentuinen publiceerde onder meer in de Britse krant 'The Independant' een opiniërend artikel waarin hij kritiek uit op kleine dierentuinen en stelt dat (beschermde) dieren naar natuurlijke leefgebieden moeten worden gebracht. Ook brengen de dierentuinen twee cheeta's naar een reservaat in Zuid-Afrika in plaats van naar een EAZA-dierentuin. EAZA heeft vervolgens de dierentuinen voor twee jaar de status 'uitgesloten' opgelegd op basis van een sanctieprotocol. Geoordeeld wordt onder meer dat de uitingen in de pers op persoonlijke titel zijn gedaan en niet door de dierentuinen zelf. De waarschuwingsbesluiten van EAZA zijn echter wel op die veronderstelling gegrond. EAZA moet de aan de dierentuinen opgelegde status ‘uitgesloten’ ongedaan maken voor de duur van de procedure in de hoofdzaak.