Vzr. Rechtbank Amsterdam 8 maart 2016, IEF 15749; IT 2005; ECLI:NL:RBAMS:2016:1175 (Consumentenbond tegen Samsung)
Consumentenbond vordert dat Samsung informatie over het stagefright lek te geven en het lek te dichten voor haar modellen en een security update beschikbaar te stellen. Er is geen bewijs dat er ook maar één smartphone van Samsung buiten de testomgeving is gehackt, er is geen zodanig acuut risico voor Samsungsmartphonegebruikers. De Consumentenbond toont onvoldoende het spoedeisend belang aan en de gevraagde voorzieningen worden geweigerd.

Zie eerder IEF 14126, IEF 10442. NSE verzoekt om terug te komen op het bevel om een effectieve NTD-procedure in te voeren op straffe van een dwangsom, maar motiveert dat zij deze reeds hanteerde en bleef hanteren. Het hof ziet geen aanleiding om hierop terug te komen. NSE betoogt dat er geen ruimte is voor aanvullende maatregelen (woordfilter, blokkeren van bepaalde nieuwsgroepen, informatie aan eindgebruikers en het afsluiten van herhaalde inbreukmakers) omdat zij niet meer actief is en de effectiviteit niet in de praktijk getoetst kan worden. Er wordt een (vervolg) comparatie gelast omtrent ten eerste de haalbaarheid, inspanningen, kosten, verwachtingen van counter notice en effectiviteit van omzeiling van het woordfilter, ten tweede het blokkeren van binaries en de proportionaliteit en subsidiariteit van blokkade en tot slot over het achterhalen van identiteit van uploaders en de effectiviteit van afsluiten van recidivisten.

Uit het persbericht: Stichting Abrona handelt bij ziekmelding van haar werknemers in strijd met de Wet bescherming persoonsgegevens. Dat is de conclusie van de Autoriteit Persoonsgegevens na onderzoek. Abrona is gespecialiseerd in dienstverlening aan mensen met een verstandelijke beperking in de provincie Utrecht. Er werken 1300 werknemers en 800 vrijwilligers. De organisatie blijkt bij ziekmelding aard en oorzaak van de ziekte van de zieke werknemer te registeren. Bijvoorbeeld of het gaat om psychische klachten of om fysieke beperkingen. Dat mag niet omdat de wet bepaalt dat werkgevers bij ziekmelding aan zieke werknemers alleen gegevens mogen vragen die noodzakelijk zijn voor de vaststelling van de verplichting om loon door te betalen en hoe het verder moet met hun werkzaamheden. Abrona heeft na sluiting van het onderzoek aan de Autoriteit Persoonsgegevens medegedeeld maatregelen te hebben getroffen. De Autoriteit Persoonsgegevens zal nu gaan bekijken in hoeverre deze maatregelen voldoende zijn om de overtreding van de wet te beëindigen en beslissen of het nemen van handhavende maatregelen noodzakelijk is.

Onderzoek Abrona
Uit het onderzoek blijkt dat Abrona aard en oorzaak van de ziekte vastlegt en ook of een werknemer zwanger is. Dit is ook een gegeven over de gezondheid van de werknemer. Werkgevers mogen volgens de wet deze bijzondere persoonsgegevens van hun medewerkers niet verwerken.

Daarnaast heeft de Autoriteit Persoonsgegevens geconstateerd dat de zieke werknemer zelf het arbeidsongeschiktheidspercentage vaststelt en dat de leidinggevende dit vervolgens invult in het verzuimsysteem. Het vaststellen of een werknemer arbeidsongeschikt is en de advisering daarover aan de werkgever is uitsluitend een taak van de bedrijfsarts. Abrona zou dus hiervoor de arbodienst of bedrijfsarts moeten inschakelen. De werkgever kan vervolgens samen met de werknemer bekijken wat voor werkzaamheden de werknemer (nog) wel kan doen.

Noodzakelijke medische gegevens
Medische gegevens zijn gegevens van gevoelige aard waarvoor strenge wettelijke eisen gelden. Een werkgever mag in het kader van zijn loondoorbetalingsverplichting en voor de re-integratie een beperkt aantal noodzakelijke medische gegevens verwerken van zijn zieke werknemers. Zo mag hij onder meer vragen naar de verwachte duur van het verzuim en of er mogelijkheden zijn voor het doen van (andere) werkzaamheden. De werkgever mag niet vragen naar de aard en oorzaak van de ziekte.

Do’s and don’ts
De Autoriteit Persoonsgegevens heeft bijzondere aandacht voor de verwerking van gevoelige medische gegevens en het gebruik van persoonsgegevens binnen de arbeidsrelatie. De Autoriteit heeft eerder ook al onderzoek gedaan bij onder meer een verzuimbedrijf, arbodiensten en een werkgever die in strijd met de wet medische gegevens van werknemers verwerkten. Ook heeft de Autoriteit Persoonsgegevens do’s & don’ts gepubliceerd voor werkgevers en werknemers.

HvJ EU 3 maart 2016, IT 2002 ; ECLI:EU:C:2016:134; C-179/15 (Daimler)
Zie eerder IEF 14981 / IEFbe 1355. Uit het persbericht: Voormalige erkend garagehouders van Daimler zijn niet aansprakelijk voor internetadvertenties waarin hun naam geassocieerd blijft worden met het merk „Mercedes-Benz” ondanks hun inspanningen om die advertenties van het internet te laten verwijderen. Bovendien kan Daimler van die garagehouders niet eisen dat zij actie ondernemen om dergelijke advertenties van het internet te laten verwijderen wanneer zij geen opdracht tot plaatsing daarvan hebben gegeven.

Antwoord:

Artikel 5, lid 1, onder a) en b), van richtlijn 2008/95/EG van het Europees Parlement en de Raad van 22 oktober 2008 betreffende de aanpassing van het merkenrecht der lidstaten moet aldus worden uitgelegd dat een derde die wordt genoemd in een op een website gepubliceerde advertentie die een teken bevat dat gelijk is aan of overeenstemt met een merk, zodat de indruk wordt gewekt dat er commerciële banden bestaan tussen hem en de merkhouder, geen gebruik van dat teken maakt dat krachtens die bepaling door de merkhouder kan worden verboden, wanneer de advertentie niet door of namens de derde is geplaatst of, ingeval de advertentie door of namens de derde is geplaatst met de toestemming van de merkhouder, wanneer de derde de beheerder van die website, bij wie hij de advertentie had besteld, nadrukkelijk heeft gevraagd om de advertentie of de vermelding van het merk erin te verwijderen.

Gestelde vraag:

Moet artikel 5, lid 1, onder b), van de Eerste richtlijn (89/104/EEG) van de Raad van 21 december 1988 betreffende de aanpassing van het merkenrecht der lidstaten aldus worden uitgelegd dat de houder van een merk tegen een derde die wordt genoemd in een internetadvertentie waarin een teken is opgenomen dat met het merk kan worden verward en die betrekking heeft op door de derde aangeboden diensten die identiek zijn aan de waren of diensten waarvoor het merk is ingeschreven, zodat bij het publiek ten onrechte de indruk kan worden gewekt dat er officiële commerciële banden bestaan tussen de onderneming van de derde en de houder van het merk, ook dán kan optreden, wanneer de advertentie niet op het internet is geplaatst door of voor rekening van de erin genoemde persoon of op het internet blijft opduiken hoewel de erin genoemde persoon alles heeft gedaan wat redelijkerwijs van hem kon worden verlangd om de advertentie te laten verwijderen, maar daar niet in is geslaagd?

Vzr. Rechtbank Amsterdam 29 februari 2016, IT 2001, eerder als IEF 15729; ECLI:NL:RBAMS:2016:987 (Kinderdagverblijf tegen Google)
Uitspraak ingezonden door Paul Tjiam en Sophie ten Bosch, Simmons & Simmons LLP. Eiseres (kinderdagverblijf) wordt via Google Reviews lastiggevallen door een anoniem persoon. Eiseres vordert van Google Inc. verwijdering van Google-recensies en vordert NAW-gegevens van de personen die de lasterlijke Google Reviews hebben geschreven. Google weigert recensies te verwijderen en NAW-gegevens te verstrekken. Voorzieningenrechter oordeelt dat sprake is van evident onrechtmatige recensies en dat eiseres een reëel belang heeft bij het verkrijgen van IP-adressen en alle informatie (telefoonnummers, namen en e-mailadressen) en verwijderen van een recensie.

4.4. Voor zover de vordering tot verwijdering van de recensies ook ziet op andere recensies dan de vier die in dit geding centraal staan, is die vordering niet toewijsbaar. Elke keer zal immers opnieuw (door de rechter) de afweging moeten worden gemaakt of een recensie al dan niet evident onrechtmatig is.

4.5. Vanwege het evident onrechtmatige karakter van de vier recensies (waarbij geldt dat Google dit voor drie van de vier recensies heeft toegegeven) is er tevens aanleiding Google te veroordelen tot het afgeven van de onder I van het petitum gevorderde gegevens. Aannemelijk is immers dat [eiseres] schade lijdt als gevolg van de onrechtmatige recensies en dat zij hier tegenop moet kunnen treden. Zij heeft dan ook een reëel belang bij het verkrijgen van de NAW-gegevens. Bovendien is voldoende aannemelijk dat voor [eiseres] geen minder ingrijpende mogelijkheden bestaan om de gevorderde gegevens te achterhalen. Tot slot geldt dat een afweging van de betrokken belangen in het voordeel van [eiseres] uitvalt. [eiseres] moet tegen het onrechtmatig handelen kunnen optreden hetgeen zwaarder weegt dan de vrijheid van meningsuiting om evident valse recensies te kunnen plaatsen. Vanwege het evident onrechtmatige karakter van de vier recensies is er onvoldoende aanleiding de veroordeling voorwaardelijk uit te spreken, zoals door Google verzocht. Indien de persoon achter de recensies door [eiseres] (in rechte) wordt aangesproken, zal hij of zij hoe dan ook in de gelegenheid worden gesteld wederhoor te bieden. De vordering onder I sub e zal niet worden toegewezen; Google heeft voorshands terecht aangevoerd dat dit onderdeel van de vordering te onbepaald is.

Lees de uitspraak (pdf/html)

Bijdrage ingezonden door Bernd Fiten, Student KU Leuven/LinkedIn. A brief analysis of the different arguments in the Apple FBI iPhone case,
Factual background
On February 16, 2016, the US Justice Department filed an order to compel Apple to assist agents in search. Apple was ordered by a Federal Court1 to help the Federal Bureau of Investigation (FBI) unlock an iPhone 5C2  used by one of the two attackers of the San Bernardino attacks3 in December last year, the most deadly act of terrorism on American soil since 9/11. The filing4 at issue by the US Justice Department cited the 18th-century All Writs Act, a 230-year old catchall statute to allow courts to issue a writ, or order, which compels a person or company to do something5.

The Apple FBI iPhone case is particularly interesting because the FBI is not asking Apple to unlock the iPhone at issue, but instead to write a new software tool to eliminate specific security protections Apple built into its phone software to protect customer data6.  Providing the FBI with new software, a so-called custom firmware file (IPSW file, essentially a crippled version of its iOS software), or called ‘GovtOS’7 by Apple , would enable law enforcement to ‘brute force’ the four digit passcode lockout on the iPhone 5C8.  While the data on the iPhone will, in principle, be permanently deleted after ten unsuccessful attempts to enter the passcode, the custom firmware file will remove this limited number of passcode attempts, so that the FBI can make an unlimited number of attempts (‘brute force’, try every combination until by chance the right one is hit). According to Will Strafach, ex-jailbreaker and CEO of mobile security firm Sudo Security Group, a four digit passcode should be possible to ‘brute force’ in less than an hour, because there are only 10.000 possible combinations.

The US Justice Department decided not to wait for Apple’s response to file a motion9 asking the Federal Court to compel Apple to comply with the court’s February 16, 2016 order 10.  As a response, Apple filed a motion to vacate the court order and opposed the motion to compel assistance.11   This was Apple’s first official legal response to the court order compelling Apple to help the FBI. However, this official legal response by Apple came as no surprise, because the previous bold statement by Tim Cook, CEO of Apple, already indicated that Apple planned to fight the court order.12

Since the court order by the Federal Court, many have expressed their concerns. A survey conducted among 130 high-profile security and privacy experts, indicated that 60% was of the opinion that Apple should not comply with the court order to help the FBI hack into the iPhone in question. However, a similar survey conducted among 1000 American citizens indicated that 38% was of the opinion that Apple should not help the FBI, while 51% said that Apple should help the FBI 13.  In the meantime, the case has drawn worldwide attention and is shaping up to be one that may have huge implications for privacy and security. Let’s assume that the FBI can force Apple to help them, could this mean that, in the future, the FBI will be able to compel all sorts of other US companies to change their products to serve law enforcement?

On the basis of the aforementioned court order and the motions, three types of arguments can be raised in the debate about the Apple FBI iPhone case, although these arguments might overlap or might be inherently linked to each other. The general-philosophical, legal and technical arguments will be discussed below.

General-philosophical arguments
Security and privacy experts pointed out that ‘backdoors’ would fundamentally undermine encryption and could be exploited by criminals14.  According to Tim Cook, providing the FBI with custom firmware would be the equivalent of making available a so-called ‘master key’ capable of opening hundreds of millions of locks. In other words, the custom firmware file would not just weaken the security of one iPhone, but could threaten millions of iPhones worldwide15  and could possibly open the door to massive surveillance16.  This is why the debate should not focus too much on the technical aspects, but on the fact that the US Justice Department would be weakening the security of a private company’s product. Therefore, Tim Cook stated that the dangerous precedent of encryption ‘backdoors’ would threaten everyone’s civil liberties17.  He said that the court order was an unprecedented step which threatens the security of their customers and that the court order has implications far beyond the legal case at hand. In the meantime, Tim Cook was supported by Google18, WhatsApp19, Twitter, Facebook and other tech organizations and civil rights groups20.  Nevertheless, the US Justice Department emphasizes that they are asking Apple for access to the single iPhone at hand.21  However, many security experts are skeptical. Especially since the revelations by whistleblower Edward Snowden, which harmed the trust in the US government not to abuse its powers of surveillance.

The most remarkable statement in my opinion was the first statement of Bill Gates, founder of Microsoft. Although he nuanced his statement later on, he backed the FBI hack request at first, in contrast to founders and CEO’s of other technology companies, by stating that “[t]his is a specific case where the government is asking for access to information. They are not asking for some general thing, they are asking for a particular case”.22 However, Microsoft Corporation, as member of the Reform Government Surveillance (RGS)23, is probably on the side of the other technology companies like Apple and Google, strongly advocating for protecting security of customers and their information.24  Eventually, Brad Smith, President and Chief Legal Officer of the Redmond company, also officially stated that Microsoft (which previously not weighed in directly on the high-profile issue) is wholeheartedly siding with Apple in the Apple FBI iPhone case at hand.25 

The aforementioned survey indicated that a majority of security and privacy experts in the US are of the opinion that Apple should not help the FBI. However, the outcome of the Apple FBI iPhone case could also have some important effects for foreign non-US iPhones, for instance in Europe. The European Commission Vice-President, Andrus Ansip, stated to be strongly against having any kind of ‘back door’ 26.   Although, he did not want to talk about the Apple FBI case specifically, because it is up to the US authorities to deal with this issue. Nevertheless, only one year ago, Gilles de Kerchove, EU’s counter-terrorism coordinator27, stated in a leaked meeting document28 that the European Commission should come up with rules that require technology companies to help national governments snoop on possible suspects by handing over encryption keys to security and intelligence agencies, as part of a wider crackdown on terrorism.29 

The terrorist attacks of last year (Charlie Hebdo attack and Paris attacks) also played an important role in the debate surrounding ‘backdoors’. The terrorists attacks are referred to by some individuals to serve their own agendas. Reacting on the iPhone case, James Comey, director of the FBI, publicly lobbied for the insertion of encryption ‘backdoors’ into software and hardware to allow law enforcement agencies to bypass authentication and access a suspect’s data surreptitiously. In the same vein, M. Rogers, head of the NSA, once again noted that the Paris attacks would not have happened without end-to-end encrypted IM services such as Telegram, hiding terror plans from security agencies. Additionally, he blamed the leaks by whistleblower Edward Snowden for terrorists and criminals rushing to use such encrypted IM services30.  In contrast to that, A. Ansip noted that there is no evidence about the fact that terrorists in the Paris attacks used encrypted IM services. Instead, due to a mobile phone found at the scene of one of the Paris attacks, it may be evidenced that an unencrypted text messaging system was likely to be used by the terrorists of the Paris attacks.31

A good illustration of the concerns that have been raised is the cartoon ‘Trap Door’, made by Stuart Carlson.32  It addresses the fact that the consequences of a ‘backdoor’ may be more far reaching than only the FBI unlocking the iPhone 5C in question. Although the FBI may have good intentions, there could be a cascade of untrusted third parties also exploiting the ‘backdoor’. For instance, hackers with bad intentions could exploit the ‘backdoor’ for illegitimate purposes, or in the end, even repressive regimes could exploit the ‘backdoor’ to violate civil liberties and human rights, by making similar, perhaps even broader, demands for access in less justified cases. Also, some argue that Apple will find it hard to resist in the future, having conceded once.
 

FIGURE 1 CARTOON 'TRAP DOOR' BY S. CARLSON
As a humorous side note, J. McAfee33 even offered to the FBI to decrypt the iPhone 5C used in the San Bernardino attacks, free of charge so that Apple doesn’t need to place a ‘backdoor’ on its iOS software. J. McAfee said that he works with a team of the best hackers on the planet and that he will eat his shoe if they cannot decrypt the iPhone 5C in three weeks 34.

The individuals that argue that Apple should help the FBI often refer to Apple’s concern for its business model and marketing strategy, or they refer to the fact that the owner of the iPhone was actually Farook’s employer, the San Bernardino County Department of Public Health, a government agency. S. Baker, the first Assistant Secretary for Policy at the US Department of Homeland Security under the Presidency of George W. Bush35, noted that “Apple has an obligation to assist the government if it can do so” and that “[a]s a practical matter, Apple’s technical and legal position elevates Farook’s privacy over the interests of the iPhone’s real owner […] the San Bernardino County Department of Public Health, which issued it to Syed Farook to use at work.”36  However, many of those arguing that Apple should help the FBI preferred to remain anonymous, but they argued, for instance, that “[Apple is] willing to harvest every drop of personal information from their users and sell it to the highest bidders via ad networks, but won’t let it be used in a real life/death law enforcement situation?”, and that “[a]ccording to Newsweek, Apple has unlocked their phones at least 70 times since 2008. […]  So why the big protest now? Because it’s a marketing ploy”37.  The latter statement is also supported by the US Justice Department. They argued that Apple’s recalcitrance appears to be based on nothing more than “its concern for its business model and public brand marketing strategy.”38 

Legal arguments
As a preliminary remark, it should be noted that there is currently no US legislation that forces US technology companies to weaken their encryption by installing a ‘backdoor’ for the law enforcement. The question whether such legislation would be desirable, is again a question of philosophical nature. Consequently, the legal argument most often put forward is that the All Writs Act does not provide an adequate legal basis for the court order to compel Apple to help the FBI. According to Apple, the boundless interpretation of the All Writs Act by the US Justice Department, makes it hard to conceive of any limits on future court orders. In its motion to vacate the court order, Apple argued that the All Writs Act (on which the court order is legally based) is intended only to fill the gaps covering scenarios not covered by other laws (in Latin: lex specialis derogat legi generali). Instead, the Communications Assistance for Law Enforcement Act (CALEA) is a law that was passed specifically to cover this sort of cases. The CALEA defined the circumstances under which private companies must assist law enforcement in executing authorized electronic surveillance and the nature of, and limits on, the assistance such companies must provide. It specifies when a company has an obligation to assist the government with decryption of communications, and made clear that a company has no obligation to do so where, as in the case at issue, Apple does not retain a copy of the decryption key.39  In short, Apple is leaning heavily on the idea that CALEA pre-empts the All Writs Act here, and that CALEA explicitly says that companies can't be forced into helping to decrypt encrypted content.40

Another legal (and partly technical) argument pointed to the undue burden of the court order to create the custom firmware file. The US Justice Department suggested to create the software only for the iPhone in question and to delete it afterwards. However, Apple argued that this would not lessen the burden, because “building everything up and tearing it down for each demand by law enforcement” is an enormously intrusive burden. Furthermore, Apple argued that the alternative of keeping and maintaining the software would impose a different but not less significant burden, forcing Apple to take on the task of securing the software against disclosure, for instance. In other words, Apple argued that the requested (technical) assistance by the US Justice Department is not reasonable. Additionally, there are constitutional arguments, namely a violation of the First Amendment (freedom of expression) and the Fifth Amendment (due process). However, it should be noted that the Federal Court will only address these constitutional arguments when it deems the All Writs Act applicable.

As already mentioned, the legal arguments are linked with some general-philosophical arguments. For instance, A. Ghappour, law professor at UC Hastings, stated that the government is “using a catch-all statute from the 18th century to compel a technology company to 'assist' law enforcement by designing custom software to ‘backdoor’ an encrypted device. […] The ramifications of such a precedent could be tremendous. If the government can compel Apple to provide custom software, why can’t they compel Facebook to customize analytics that predicts the criminality of their user base?"41  In the same vein, B. Smith, Microsoft’s President and Chief Legal Officer, said that the Redmond company does not believe that courts should seek to resolve issues of this century’s technology with the All Writs Act that was written in the era of the adding machine. Therefore, Microsoft will file an ‘amicus brief’42 (a third party observation), to back Apple in its position. Microsoft also took this opportunity to emphasize again the need for an update of global data sovereignty laws, as Microsoft itself is embroiled in a similar case43.

Technical arguments
In addition to the general-philosophical and legal arguments, some arguments are more (or partly) of a technical nature. The US Justice Department stated in its motion to compel Apple to comply with the court order that “Apple has attempted to design and market its products to allow technology, rather than the law, to control access to data which has been found by this Court to be warranted for an important investigation. […] Despite its efforts, Apple nonetheless retains the technical ability to comply with the Order, and so should be required to obey it.” 44  In essence, the FBI requests that Apple updates the iPhone in question, so that the extra security features (like a maximum of ten passcode attempts) are removed, making ‘brute forcing’ the iPhone feasible. The FBI could, theoretically, write such an update itself, but updates for iPhones require a special, encrypted Apple certificate in order to accept the update, so that Apple’s help is rendered necessary.

Furthermore, Apple pointed to the high costs of providing the custom firmware file, because Apple would be required to create new software, not just disable existing code functionality. In this regard, Apple stated that it could tie up resources for as long as a month to create the so-called ‘GovtOS’, although it is difficult to estimate, because it has never been done before, the design, creation, validation, and deployment of the software likely would necessitate six to ten Apple engineers and employees dedicating a very substantial portion of their time.

Another technical argument relates to the fact that there are other possible technical means than writing new software. Apple argued that the US Justice Department failed to demonstrate that the court order was absolutely necessary to effectuate the search warrant, including that the US Justice Department failed to exhaust all other technical means and avenues for recovering information. Thus, Apple holds the opinion that the US Justice Department should at first request technical assistance from other federal agencies, before they ask the Federal Court to compel Apple to write new software. It is, for instance, technically possible to retrieve data from iCloud backups of Farook’s iPhone, but the US government changed the iCloud password associated with the iPhone in question, so that an automatic iCloud backup is prevented. But let’s not forget that, once the iPhone 5C is unlocked, there are still plenty of encrypted IM services, many written outside the US and thus beyond the reach of the US government.

Closing remarks
To conclude, the arguments used by both camps can roughly be categorized in three types of arguments (general-philosophical, legal and technical), but it should be noted that these arguments might overlap or might be inherently linked to each other. Individuals that argue that Apple should not help the FBI emphasize the fact that this would essentially create a ‘backdoor’ and open the door to massive surveillance, not only by law enforcement, but also by other untrusted third parties like hackers and repressive regimes. While those that argue that Apple should help the FBI, hold the opinion that this is just a marketing campaign by Apple, because the FBI only requests to access the iPhone 5C at issue. They also tend to give the anti-terrorism purposes of the FBI more weight in their analysis.

As this case wends its way through the US courts at the time of writing (potentially ending up at the US Supreme Court)45, it is already clear that the public debate about the encryption ‘backdoor’ argument is not ended yet. Also foreign non-US iPhone users could possibly be affected, so the Apple FBI iPhone case could also have some serious extraterritorial, worldwide effects. In any case, it seems that both the FBI and Apple are not inclined to give in to each other and that there is a possibility that Apple could drag this out with the FBI for a very long time, as both the FBI and Apple have a great deal at stake46.  The next formal hearing in the Federal Court will take place on March 22, 2016. To be continued.

Bernd Fiten

1)   By US Magistrate Judge Sheri Pym who wrote: “Apple's reasonable technical assistance shall accomplish the following three important functions: (1) it will bypass or disable the auto-erase function whether or not it has been enabled; (2) it will enable the FBI to submit passcodes to the SUBJECT DEVICE for testing electronically via the physical device port, Bluetooth, Wi-Fi, or other protocol available on the SUBJECT and (3) it will ensure that when the FBI submits passcodes to the SUBJECT DEVICE, software running on the device will not purposefully introduce any additional delay between passcode attempts beyond what is incurred by Apple hardware.” (C. FARIVAR, Judge: Apple must help FBI unlock San Bernardino shooter’s iPhone, https://arstechnica.com/tech-policy/2016/02/judge-apple-must-help-fbi-unlock-san-bernardino-shooters-iphone/).
2)  Full encryption is enabled by default since iOS8, which is the predecessor of iOS9 running on the iPhone 5C at issue. In September 2014, Apple stated: “For all devices running iOS 8 and later versions, Apple will not perform iOS data extractions in response to government search warrants because the files to be extracted are protected by an encryption key that is tied to the user’s passcode, which Apple does not possess.” (Apple, We believe security shouldn’t come at the expense of individual privacy, https://www.apple.com/privacy/government-information-requests/); J. SCHELLEVIS, Apple: wij kunnen niet langer passcodes omzeilen, https://tweakers.net/nieuws/98519/apple-wij-kunnen-niet-langer-passcodes-omzeilen.html.
3)  On December 2, 2015, a heavily armed man (Syed Rizwan Farook) and woman terrorized the city of San Bernardino (California), killing at least 14 people and wounding at least 17 at a social services center before leading the police on a manhunt culminating in a shootout that left the two suspects dead (A. NAGOURNEY, I. LOVETT, R. PÉREZ-PENA, San Bernardino Shooting Kills at Least 14; Two Suspects Are Dead, https://www.nytimes.com/2015/12/03/us/san-bernardino-shooting.html).
4)  Available at https://www.documentcloud.org/documents/2714000-SB-Shooter-MOTION-Seeking-Asst-iPhone.html.
5)  C. FARIVAR, Judge: Apple must help FBI unlock San Bernardino shooter’s iPhone, https://arstechnica.com/tech-policy/2016/02/judge-apple-must-help-fbi-unlock-san-bernardino-shooters-iphone/.
6)  K. ZETTER, Apple’s FBI Battle Is Complicated. Here’s What’s Really Going On, https://www.wired.com/2016/02/apples-fbi-battle-is-complicated-heres-whats-really-going-on/; in this article, K. Zetter explains the technical side of the issue.
7)  A. CARMAN, This is what it would take to build what Apple calls ‘GovtOS', https://www.theverge.com/2016/2/25/11116634/apple-fbi-hypothetical-operating-system-govtos.
8)  S. VAN VOORST, Apple moet iPhone van aanslagpleger helpen ontsleutelen met speciale firmware, https://tweakers.net/nieuws/108339/apple-moet-iphone-van-aanslagpleger-helpen-ontsleutelen-met-speciale-firmware.html.
9)  Available at https://www.justice.gov/usao-cdca/file/826836/download.
10)  K. ZETTER, DoJ Files Motion to Force Apple to Hack iPhone in San Bernardino Case, https://www.wired.com/2016/02/doj-files-motion-to-compel-apple-to-cooperate-in-san-bernardino-case/, O. VAN MILTENBURG, Justitie VS: Apple is weerbarstig toegang tot iPhone te geven wegens marketing, https://tweakers.net/nieuws/108489/justitie-vs-apple-is-weerbarstig-toegang-tot-iphone-te-geven-wegens-marketing.html.
11)  This ‘motion to vacate’ is a formal request to overturn (or reverse) the earlier court’s order to unlock the iPhone 5C in question; available at https://www.documentcloud.org/documents/2722199-5-15-MJ-00451-SP-USA-v-Black-Lexus-IS300.html. 
12)  T. COOK, A Message to Our Customers, https://www.apple.com/customer-letter/.
13)  PEW RESEARCH CENTER, More Support for Justice Department Than for Apple in Dispute Over Unlocking iPhone, https://www.people-press.org/files/2016/02/2-22-2016-iPhone-release.pdf.
14)  M. CAROLLO, Influencers: Apple should not help FBI crack San Bernardino iPhone, https://passcode.csmonitor.com/influencers-apple.
15)  R. WYDEN, This Isn’t about One iPhone. It’s About Millions of Them, https://backchannel.com/this-isn-t-about-one-iphone-it-s-about-millions-of-them-3958bc619ea4#.aqamdowkp.
16)  J. SANCHEZ, This Is the Real Reason Apple Is Fighting the FBI, https://time.com/4229601/real-reason-apple-is-fighting-the-fbi/.
17)  B. QUINN, UK surveillance bill could bring ‘very dire consequences’, warns Apple chief, https://www.theguardian.com/world/2015/nov/10/surveillance-bill-dire-consequences-apple-tim-cook; E. LICHTBLAU, Judge Tells Apple to Help Unlock iPhone Used by San Bernardino Gunman, https://www.nytimes.com/2016/02/17/us/judge-tells-apple-to-help-unlock-san-bernardino-gunmans-iphone.html; K. BENNER, E. LICHTBLAU, Tim Cook Opposes Order for Apple to Unlock iPhone, Setting Up Showdown, https://www.nytimes.com/2016/02/18/technology/apple-timothy-cook-fbi-san-bernardino.html?smid=fb-nytimes&smtyp=cur&_r=2; S. FOLEY, T. BRADSHAW, Bill Gates backs FBI iPhone hack request, https://www.ft.com/cms/s/0/3559f46e-d9c5-11e5-98fd-06d75973fe09.html#axzz40yj7FueB; S. VAN VOORST, Apple moet iPhone van aanslagpleger helpen ontsleutelen met speciale firmware, https://tweakers.net/nieuws/108339/apple-moet-iphone-van-aanslagpleger-helpen-ontsleutelen-met-speciale-firmware.html. 
18  J. GRUBER, Sundar Pichai on the Apple/FBI Encryption Fight, https://storify.com/gruber/sundar-pichai-on-the-apple-fbi-encryption-fight.
19  Jan Koum, CEO and co-founder of WhatsApp, stated on his Facebook account: “I have always admired Tim Cook for his stance on privacy and Apple's efforts to protect user data and couldn't agree more with everything said in their Customer Letter today. We must not allow this dangerous precedent to be set. Today our freedom and our liberty is at stake.” (available at https://www.facebook.com/jan.koum/posts/10153907267490011?pnref=story).
20)  S. VAN VOORST, Google-directeur steunt Apple in encryptiedebat, https://tweakers.net/nieuws/108405/google-directeur-steunt-apple-in-encryptiedebat.html; J. DE VRIES, John McAfee wil San Bernardino-iPhone kraken om backdoors te voorkomen, https://tweakers.net/nieuws/108449/john-mcafee-wil-san-bernardino-iphone-kraken-om-backdoors-te-voorkomen.html; R. LAWLER, Twitter, Facebook support Apple in its fight with the FBI, https://www.engadget.com/2016/02/18/twitter-facebook-support-apple-in-its-fight-with-the-fbi/; J. RIBEIRO, White House says FBI isn't asking Apple for an iPhone back door, https://www.computerworld.com/article/3034694/security/white-house-says-fbi-isnt-asking-apple-for-an-iphone-backdoor.html; D. BASS, Microsoft, Google, Facebook Back Apple in Blocked Phone Case, https://www.bloomberg.com/news/articles/2016-02-25/microsoft-says-it-will-file-an-amicus-brief-to-support-apple; D. SEETHARAMN, J. NICAS, Tech Companies to Unite in Support of Apple, https://www.wsj.com/articles/google-facebook-to-support-apple-in-court-1456434617.
21)  REUTERS, U.S. DOJ is asking Apple for access to one device: White House, https://www.reuters.com/article/apple-encryption-whitehouse-idUSW1N14V03K.
22)  S. FOLEY, T. BRADSHAW, Bill Gates backs FBI iPhone hack request, https://www.ft.com/cms/s/0/3559f46e-d9c5-11e5-98fd-06d75973fe09.html#axzz40yj7FueB; however, in a subsequent interview on ‘Bloomberg Go’, Bill Gates said that he was disappointed with the aforementioned report suggesting that he supports the US government in its clash with Apple (J. CAO, Bill Gates ‘Disappointed’ by Reports He Backs FBI Over Apple, https://www.bloomberg.com/news/articles/2016-02-23/bill-gates-disappointed-by-reports-he-backs-fbi-over-apple).
23)  The Reform Government Surveillance is a coalition between technology companies Microsoft, Apple, Dropbox, Evernote, Facebook, Google, LinkedIn, Twitter and Yahoo! The alliance said while it is extremely important to deter terrorists and criminals, technology companies should not be required to build in backdoors to the technologies that keep their users information secure (REFORM GOVERNMENT SURVEILLANCE, Reform Government Surveillance Statement Regarding Encryption and Security, https://reformgs.tumblr.com/post/139513553507/reform-government-surveillance-statement; more information about the RGS available at https://www.reformgovernmentsurveillance.com/).
24)  PTI (INDIA TODAY), Rules need to catch up with tech to protect privacy: Microsoft, https://indiatoday.intoday.in/story/rules-need-to-catch-up-with-tech-to-protect-privacy-microsoft/1/599686.html; T. WARREN, Microsoft offers tepid support for Apple's battle with FBI, https://www.theverge.com/2016/2/18/11044646/microsoft-apple-fbi-comment-reform-goverment-surveillance.
25)  R. LERMAN, M. DAY, Microsoft takes Apple’s side in iPhone dispute with FBI, https://www.seattletimes.com/business/technology/microsoft-takes-apples-side-in-iphone-dispute-with-fbi/.
26)  J. RIBEIRO, White House says FBI isn't asking Apple for an iPhone back door, https://www.computerworld.com/article/3034694/security/white-house-says-fbi-isnt-asking-apple-for-an-iphone-backdoor.html; BBC, Apple order: White House says San Bernardino request is limited, https://www.bbc.com/news/world-us-canada-35591988.
27)  COUNCIL OF THE EUROPEAN UNION, Coördinator voor terrorismebestrijding, https://www.consilium.europa.eu/nl/policies/fight-against-terrorism/counter-terrorism-coordinator/.
28)  This document was leaked by London-based civil liberties group Statewatch (available at https://www.statewatch.org/news/2015/jan/eu-council-ct-ds-1035-15.pdf).
29)  N. NIELSEN, EU wants internet firms to hand over encryption keys, https://euobserver.com/news/127329.
30)  C. PLEASANCE, Paris attacks 'would not have happened' without encrypted apps hiding terror plans from security agencies, says NSA chief, https://www.dailymail.co.uk/news/article-3453104/Paris-attacks-not-happened-without-encrypted-apps-hiding-terror-plans-security-agencies-says-NSA-chief.html.
31)  J. VALERO, Ansip: ‘I am strongly against any backdoor to encrypted systems’, https://www.euractiv.com/section/digital/interview/ansip-i-am-strongly-against-any-backdoor-to-encrypted-systems/; D. VOLZ, E. BEECH and P. COONEY, Tech group rejects post-Paris call for data encryption ‘backdoors’, https://www.reuters.com/article/us-tech-encryption-idUSKCN0T82SS20151119#alRCoGxE1SvFl4WM.97.
32)  Available at https://www.carlsontoons.com/wp-content/uploads/2016/02/doorCOL.gif.
33)  Founder of McAfee (now Intel Security Group), which is an American global computer security software company headquartered in Santa Clara, California, and the world's largest dedicated security technology company.
34)  J. MCAFEE, JOHN MCAFEE: I'll decrypt the San Bernardino phone free of charge so Apple doesn't need to place a back door on its product, https://www.businessinsider.com/john-mcafee-ill-decrypt-san-bernardino-phone-for-free-2016-2?IR=T.
35)  Stewart Baker was the first Assistant Secretary for Policy at the United States Department of Homeland Security under the Presidency of George W. Bush and he was in private practice with the Washington, DC-based law firm Steptoe & Johnson LLP from 1981 to 1992 and again from 1994 to 2005.
36)  S. BAKER, Has Apple made iPhones illegal in the financial industry?, https://www.washingtonpost.com/news/volokh-conspiracy/wp/2016/02/20/has-apple-made-iphones-illegal-in-the-financial-industry/; S. BAKER, Or is Apple happy to enable a backdoor as long as it makes money from it?, https://www.skatingonstilts.com/skating-on-stilts/2016/02/or-is-apple-happy-to-build-a-backdoor-as-long-as-it-makes-money-from-it.html; the statement that law enforcement is the real owner of the iPhone 5C at issue, is also supported by Donald Trump (Republican presidential candidate). When he called to boycott Apple for not helping the FBI, he was ridiculed on Twitter for using an iPhone himself (P. HUYGHEBAERT, Trump wil Apple boycotten, maar twittert lustig op een iPhone, https://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.2577844).
37)  M. CAROLLO, Influencers: Apple should not help FBI crack San Bernardino iPhone, https://passcode.csmonitor.com/influencers-apple.
38) K. ZETTER, DoJ Files Motion to Force Apple to Hack iPhone in San Bernardino Case, https://www.wired.com/2016/02/doj-files-motion-to-compel-apple-to-cooperate-in-san-bernardino-case/.
39) 47 U.S.C. § 1002(b)(3) CALEA.
40)  M. MASNICK, We Read Apple's 65 Page Filing Calling Bullshit On The Justice Department, So You Don't Have To, https://www.techdirt.com/articles/20160225/15240333713/we-read-apples-65-page-filing-calling-bullshit-justice-department-so-you-dont-have-to.shtml.
41)  Ahmed Ghappour is a law professor at the University of California Hastings College of Law. He specializes in the intersection of law, security and technology (A. GHAPPOUR, Apple Challenges Use Of All Writs Act In Order To Unlock Attacker’s iPhone, https://www.npr.org/2016/02/17/467115555/apple-challenges-use-of-all-writs-act-in-order-to-unlock-attackers-iphone; UC HASTINGS, Introducing Professor Ahmed Ghappour and the Liberty, Security & Technology Clinic, https://www.uchastings.edu/news/articles/2014/05/prof-ahmed-ghappour-intro.php).
42) An amicus curiae (legal Latin) is someone who is not a party to a case and offers information that bears on the case, but who has not been solicited by any of the parties to assist a court. This is a way to introduce concerns ensuring that the possibly broad legal effects of a court decision will not depend solely on the parties directly involved in the case.
43)  In the Microsoft Ireland case, which is still pending, Microsoft was ordered by a US court order to turn over the contents of a customer’s email account stored at an Irish data center (see K. PORTER, Microsoft versus the Federal Government; Round Three, https://www.jdsupra.com/legalnews/microsoft-versus-the-federal-government-62038/).
44)  K. ZETTER, DoJ Files Motion to Force Apple to Hack iPhone in San Bernardino Case, https://www.wired.com/2016/02/doj-files-motion-to-compel-apple-to-cooperate-in-san-bernardino-case/.
45)  B. GROSS, Apple encryption fight with FBI could go to the Supreme Court, https://www.computerworld.com/article/3033926/security/apple-encryption-fight-with-fbi-could-go-to-the-supreme-court.html.
46)  J. GUY-RYAN, A brief history of the U.S. trying to add backdoors into encrypted data, https://www.atlasobscura.com/articles/a-brief-history-of-the-nsa-attempting-to-insert-backdoors-into-encrypted-data; this article provides some historical background on the encryption backdoor debate. It deals with the Enigma machine, Clipper chips and the backdoor into the Dual_EC_DRBG algorithm (a cryptographic algorithm that was supposed to generate random bit keys for encrypting data), for which the NSA paid RSA, a computer security company (proved by documents leaked by Edward Snowden in 2013, see K. ZETTER, How a Crypto ‘Backdoor’ Pitted the Tech World Against the NSA, https://www.wired.com/2013/09/nsa-backdoor/all/).

SGOA arbitraal kort geding 5 januari 2012, IT 1997 (computercode, broncode en verlaagde bankgarantie)
Arbitraal vonnis ingezonden door Heleen van Beugen, SGOA. Klant is een centrale productherstel-organisatie. In de Incidentele Memorie betoogt leverancier dat de gang naar de overheidsrechter prevaleert boven SGOA-arbitrage. En dat het Scheidsgerecht ook niet over de verlaging van de bankgarantie gaat, omdat de overheidsrechter bevoegd is verklaard. De Klant vordert afgifte van de volledige computercode van het Software-systeem. In de overeenkomst is een rangregel opgenomen, dus de SGOA is bevoegd. Ook met betrekking tot de bankgarantie, dat ziet op een geschil tussen bank en één der partijen, is de SGOA bevoegd.

Het had voor de hand gelegen dat art. 4.5 het begrip computercode had verduidelijkt – bijvoorbeeld door na computercode te bepalen: ‘daaronder begrepen object code, broncode, voorbereidend materiaal, documentatie (…)’. Dit is niet gebeurd. Naar het voorlopig oordeel van het Scheidsgerecht zijn broncode en computercode niet twee exact dezelfde begrippen. Tot slot volgt het Scheidsgerecht niet KLANTs’ stelling dat partijen overeenstemming zouden hebben bereikt over de verlaging van de bankgarantie. Het staat LEVERANCIER vrij om in een discussie over verlaging van de bankgarantie nieuwe eisen te stellen. Nu dat nog steeds nota’s niet tijdig zijn betaald, is het op voorhand niet onbegrijpelijk dat LEVERANCIER aan haar medewerking de voorwaarde van betaling van een hogere boeterente heeft gekoppeld.

Het Scheidsgerecht wijst de vorderingen van klant jegens leverancier af.

5.6. Naar het voorlopig oordeel van het Scheidsgerecht bestaat er twijfel over de reikwijdte van het begrip computercode als bedoeld in de Overeenkomst. [KLANT] kan worden toegegeven dat afgifte van de object code van het Software-systeem onvoldoende is, indien [KLANT] deze door een derde wenst te (doen) onderhouden, corrigeren of te wijzigen. [LEVERANCIER] kan worden toegegeven dat art. 4.5 een opmerkelijke bepaling is in het licht van de bepaling in art. 4.4, dat [KLANT] de mogelijkheid geeft de meest recente versie van de broncode c.a. van het Software-systeem c.a. bij de [naam] agent van partijen op te vorderen, onder meer in het geval [LEVERANCIER] haar contractuele verplichtingen niet nakomt. Aan de door [KLANT] overgelegde verklaring van [naam] (productie 13 Akte wijziging eis) kent het Scheidsgerecht geen zelfstandige betekenis toe. Een zeer globaal onderzoek levert geen onderbouwing op van de stelling dat onder computercode altijd tevens broncode dient te worden verstaan. Het had voor de hand gelegen dat art. 4.5 het begrip computercode had verduidelijkt – bijvoorbeeld door na computercode te bepalen: ‘daaronder begrepen object code, broncode, voorbereidend materiaal, documentatie (…)’. Dit is niet gebeurd. Naar het voorlopig oordeel van het Scheidsgerecht zijn broncode en computercode niet twee exact dezelfde begrippen.

5.15. Tot slot volgt het Scheidsgerecht niet [KLANT]’ stelling dat partijen overeenstemming zouden hebben bereikt over de verlaging van de bankgarantie. Het staat [LEVERANCIER] vrij om in een discussie over verlaging van de bankgarantie nieuwe eisen te stellen. Nu [KLANT] niet heeft betwist dat zij nog steeds nota’s van [LEVERANCIER] niet tijdig betaalt, is het op voorhand niet onbegrijpelijk dat [LEVERANCIER] aan haar medewerking de voorwaarde van betaling van een hogere boeterente heeft gekoppeld.

Rechtbank Zeeland-West-Brabant 25 november 2015, IT 1999; ECLI:NL:RBZWB:2015:8671 (opname op USB-stick)
Bewijs. Eiser heeft geluidsopnamen gemaakt van gesprekken met gedaagde. Rechtbank aanvaardt dit bewijsmiddel dat in het geding is gebracht met usb-stick met transcriptie.

4.2. Ter onderbouwing van haar in vordering sub 2 gecombineerde vorderingen heeft [eiseres] onder andere een usb-stick in het geding gebracht met daarop negen fragmenten van gesprekken waarop – zo staat als onweersproken vast – [gedaagde] en [persoonsnaam eiseres] zijn te horen, inclusief van elk fragment een transcriptie. [gedaagde] heeft ten aanzien van die geluidsfragmenten aangevoerd dat de gesprekken zijn opgenomen zonder zijn medeweten en instemming en dat slechts maar een klein deel van de gesprekken wordt overgelegd. [gedaagde] heeft hieraan evenwel geen rechtsgevolgen verbonden en daarnaast noch de geluidsopnamen noch de transcripties daarvan inhoudelijk betwist. Bovendien is uitgangspunt dat bewijs kan worden geleverd door alle middelen. De rechtbank zal de (transcriptie van de) geluidsopnamen dan ook meenemen bij de beoordeling van de vordering sub 2.

4.10.3. Ook de door [eiseres] overgelegde geluidsopnamen bieden geen steun voor de uitleg die [eiseres] aan bijlage 2 van de overeenkomst geeft.
In geluidsopname 1 kan worden gehoord dat [gedaagde] verwijst naar een e-mail waarin staat wie wat doet. Naar welke e-mail [gedaagde] verwijst, is uit het geluidsfragment niet te halen en evenmin wie wordt bedoeld of wat ieder dan precies doet. Voor zover [gedaagde] naar zijn e-mail d.d. 24 februari 2013 (r.o. 2.7.2) verwijst, kan daarin geen bevestiging worden gehoord van de door [eiseres] gestelde afspraak met de Stichting. Deze e-mail d.d. 24 februari 2013 moet worden gezien in de context van de e-mailcorrespondentie d.d. 24 en 25 februari 2013.
In geluidsopname 2 wordt gesproken over deelname van een andere fysiotherapiepraktijk en dat “alle partijen moeten beslissen” voordat die andere praktijk gaat deelnemen. Hoe dit geluidsfragment de door [eiseres] gestelde uitleg van bijlage 2 en daarmee de door [eiseres] gestelde afspraak met de Stichting kan onderbouwen, valt zonder nadere toelichting, welke ontbreekt, niet in te zien.

Rechtbank Midden-Nederland 18 juni 2014, IT 1998 (Curator A12.it tegen Flore Managed Services)
Oude zaak, zie eerder IT 1756. Bevoegdheidsincident art 6 EEX-Vo. Merkenrecht. Handelsnaamrecht. Auteursrecht. De failliete vennootschappen A12.it hebben een webmodule binnen de zorgsector (Flore-software) op de markt gebracht, zij hebben auteursrecht op deze software, zij hebben merkenrecht op het Merk “Flore” en zij hebben recht op de handelsnaam “Flore”. De curator stelt dat FMS en Flore Plus zich bedrijfsmiddelen van de failliete vennootschappen hebben toegeëigend, zoals de Flore-software, bestaande licentienemers, klanteninformatie en licentieovereenkomsten. Gedaagden vorderen zonder succes dat de rechtbank een deskundige benoemt ter beantwoording van de volgende vraag: “Is de broncode van het softwarepakket dat door FMS/PLUS wordt geëxploiteerd in zodanige mate hetzelfde als de broncode van het pakket dat door de failliete vennootschappen werd geëxploiteerd dat deze beide pakketten na objectieve maatstaven als hetzelfde moet worden beschouwd?” De zaak kwam weer op de rol voor conclusie van antwoord.

4.2. Het verweer van de curator, komt er - zeer kort samengevat - op neer dat de vraag naar de broncode slechts van beperkte betekenis is, aangezien voor het geschil beslissend is of bestaande klanten(relaties) van de failliete vennootschappen rond het faillissement zijn overgenomen door FMS of Flore Plus, en indien dit het geval is of er bij destijds bestaande klanten van de failliete vennootschappen nieuwe software is geinstalleerd. Onderzoek naar de broncode door een deskundige is voor beantwoording van deze vraag volgens de curator niet noodzakelijk. Voorts heeft de curator uiteengezet dat onderzoek naar de broncode evenmin relevant is voor de vraag wie de rechthebbende op de Flore-software.

4.3. Gelet op het gemotiveerde verweer van de curator is de rechtbank van oordeel dat voor het benoemen van een deskundige in dit stadium van de procedure onvoldoende aanleiding bestaat. De rechtbank zal daarom ook de incidentele vordering tot benoeming van een deskundige afwijzen.

Prejudiciële vraag aan HvJ EU 14 december 2015, IT 1995; C-685/15 (Online Games ea)
Kansspelen. Gerechtelijke procedure (eerlijk proces). Vrij dienstenverkeer. Recht vrije vestiging. Via MinBuza.nl: Op 08-03-2012 heeft de OOS fiscale politie een controle verricht bij een bar waarbij spelautomaten zijn aangetroffen waarmee inbreuk op het federale kansspelmonopolie werd gepleegd. De automaten zijn in beslag genomen en tegen verzoekster Online Games is een bestuursstrafrechtelijke procedure gestart. Uit het dossier blijkt niet duidelijk of sprake is van inbeslagname van automaten waarop kansspelen dan wel slechts behendigheidsspelen gespeeld konden worden. De organisator van de op de automaten van verzoekster Online Games geplaatste spelen is een in TSJ gevestigd bedrijf.

In eerste instantie wordt het besluit bevestigd, maar in beroep wordt dat vonnis vernietigd omdat onvoldoende onderzoek is gedaan naar de gerechtelijke bevoegdheid.
Er loopt een soortgelijke zaak tegen F. Breuer e.a. waar de fiscale politie op 14-08-2014 een controlebezoek heeft gebracht en ook daar bovengenoemde automaten aantrof. De drie verzoekers hebben een boete opgelegd gekregen van € 24.000. In die zaak is geen rekening gehouden met het feit dat Breuer een orgaan met vertegenwoordigingsbevoegdheid is van een in SLW gevestigd bedrijf en ook hier blijft de vraag over kans- dan wel behendigheidsspelen onbehandeld.
In beroep stellen verzoekers dat de OOS monopolieregeling voor kansspelen in strijd is met EUrecht. In beide zaken bevindt de organisator van de kansspelen zich in het buitenland.

De verwijzende OOS rechter (Landesverwaltungsgericht Oberösterreich) haalt het arrest Pfleger aan waarin het HvJEU onder meer aangeeft dat de nationale rechter moet beoordelen of de maatregelen ter bestrijding van criminaliteit evenredig zijn in geval die maatregelen de vrijheid van dienstverlening belemmeren. De rechter oordeelt dat niet kan worden bewezen dat criminaliteit en gokverslaving een aanzienlijk probleem vormt dat enkel door een monopolie kan worden verhulpen, en dat dit het enkele doel van het monopolie is. De vraag waar het in deze zaak om draait is de OOS bestuursstrafrechtelijke procedure die hier gevolgd wordt. De verwijzende rechter heeft in een eerder stadium in de procedure grondwettelijke bedenkingen geuit voor wat betreft een ‘eerlijk proces’. Het EHRM heeft uitspraak gedaan in zaken waar mogelijk verwarring kon ontstaan over de functie van ‘OM’ en rechter en wijst op het beginsel van processuele gelijkheid. Het HvJEU heeft zich nog niet uitgesproken over het ‘inquisitoir model’, alleen in die zin dat in het licht van het Unierecht dat op zijn minst problematisch zou kunnen zijn (conclusie in zaak C-507/10). Hij legt de volgende vraag aan het HvJEU voor:

“Moet artikel 56 VWEU of moeten de artikelen 49 e.v. VWEU in het licht van artikel 6 EVRM juncto artikel 47 van het Handvest van de grondrechten aldus worden uitgelegd dat deze bepalingen zich met het oog op de in de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (in het bijzonder het arrest van 18 mei 2010, 64962/01, punt 54) vereiste objectiviteit en onpartijdigheid van een gerecht verzetten tegen een nationale regeling waarbij het bewijs dat in het kader van een bestuursstrafrechtelijke procedure overeenkomstig de rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie (in het bijzonder het arrest van 30 april 2014, Pfleger e.a., C-390/12, ECLI:EU:C:2014:281) moet worden aangevoerd ter rechtvaardiging van een strafrechtelijk beschermd quasimonopolie op de nationale kansspelmarkt, eerst volledig zelfstandig moet worden aangeduid en afgebakend, en daarna ook door middel van een autonoom onderzoek moet worden onderzocht en beoordeeld door het gerecht dat is aangezocht voor een beslissing over de rechtmatigheid van de in het beroep aangevochten strafrechtelijke maatregel (in een en dezelfde persoon/functie) – uit eigen beweging en onafhankelijk van de houding van de partijen bij het geding – en niet door de vervolgende instantie (of een ander vervolgingsorgaan van de overheid) in haar (of zijn) hoedanigheid van vertegenwoordiger van de aanklager?”