Computerrecht 2020, afl. 2 - Inhoudsopgave

    EDITORIAL

41    Ai, ai, ai, de EU wil weer eens overhaast reguleren! / p. 71
P. Van Eecke

    ARTIKELEN
42    Doeltreffende voorziening in rechte onder de AVG: de eerste arresten van het Marktenhof / p. 73
Deze bijdrage bespreekt de uitvoering van de AVG-vereiste van doeltreffende voorziening onder artikel 108 van de Belgische wet tot oprichting van de Gegevensbeschermingsautoriteit van 3 december 2017. Het ontleedt eerst de werking van artikel 108 en besluit vervolgens met een bespreking van de belangrijkste punten in de eerste arresten van het Marktenhof inzake beroepen tegen beslissingen van de geschillenkamer.
G. Vandendriessche

43    Betekenisvolle transparantie voor algoritmische besluitvorming / p. 83
Algoritmes in het bestuursrecht zijn hot. Het gebruik van geavanceerde algoritmes in de bestuurlijke besluitvorming is het afgelopen jaar steeds vaker onderwerp van discussie. Transparantie is het toverwoord als het gaat om maatregelen die ‘black box’-besluiten moeten openen. Verder dan de vaststelling van die noodzakelijkheid komt men evenwel vaak niet. Waar vindt de noodzaak tot transparantie haar grondslag? En hoe ziet betekenisvolle transparantie eruit?
C. Adriaansz

44    Berichtenbox van MijnOverheid: burger voldoende bereikbaar voor bekendmaking besluiten via de elektronische weg? / p. 92
Communicatie met de overheid is aan verandering onderhevig. Twee bewegingen vallen daarbij op: enerzijds de wens van burgers en overheid om meer digitaal met elkaar te kunnen communiceren en anderzijds de roep om aandacht te blijven houden voor digitaal minder vaardige burgers en burgers die niet digitaal wensen te communiceren. Zowel jurisprudentie over de elektronische bekendmaking van besluiten via de Berichtenbox, als de nieuwe afdeling 2.3 van de Algemene wet bestuursrecht (Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer) weerspiegelt deze bewegingen.
S. van Kaam

SGOA december 2019, IT&R 3106 (Afnemer tegen leverancier) Afnemer houdt zich bezig met de handel in onroerend goed. Leverancier houdt zich onder meer bezig met advisering en ondersteuning op het gebied van informatietechnologie. Bij afnemer wordt ingebroken in haar ICT-systeem door een ongeautoriseerde derde. Afnemer stelt leverancier in gebreke omdat leverancier niet zou hebben voldaan aan haar verplichting het ICT-systeem van afnemer adequaat te beveiligen en haar verplichting zorg te dragen dat de gegevens van afnemer steeds beschikbaar waren. Afnemer ontbindt de overeenkomst, stelt leverancier aansprakelijk voor de schade van afnemer in verband met de inbraak in haar ICT-systeem en schort haar betalingsverplichtingen onder de overeenkomst op in afwachting van erkenning van de schade en betaling van de schadevergoeding door leverancier. Tevens wordt leverancier verzocht de inloggegevens van het nieuwe ICT-systeem aan afnemer te overhandigen en mee te werken aan de transitie naar een andere leverancier, zodat de schade van afnemer niet verder zou oplopen. Leverancier weigert de inloggegevens en medewerking aan de transitie te verschaffen totdat afnemer alle openstaande facturen heeft betaald. Afnemer stelt daarom dat leverancier onrechtmatig handelt door enerzijds te berusten in de gevolgen van de ontbinding en anderzijds te weigeren alle inloggegevens aan afnemer te verschaffen, die afnemer nodig heeft om na ontbinding het beheer van de nieuwe ICT-omgeving door een derde te laten uitvoeren. Het achterhouden van de ontbrekende inloggegevens is volgens afnemer met name onrechtmatig gezien het grote belang van verstrekking daarvan voor afnemers bedrijfsvoering, terwijl leverancier geen nadeel lijdt door die gegevens te verstrekken. Tot slot handelt leverancier ook onrechtmatig door de aanvullende voorwaarde dat afnemer de Vrijwaringsovereenkomst ondertekent alvorens leverancier bereid is tot afgifte van inloggegevens over te gaan.

Rechtbank Den Haag 8 april 2020, IEF 19143, IT 3105; ECLI:NL:RBDHA:2020:3214 (Eisers tegen On Tower) Fresh FM nasleep. In September 2015 legde zenderexploitant Broadcast Partners (nu On Tower) 37 conservatoire beslagen op onder meer de inkomsten van radiozender Fresh FM. Er wordt voor recht verklaard dat de door On Tower ten laste van eisers gelegde conservatoire beslagen onrechtmatig zijn. On Tower is aansprakelijk voor alle door eisers geleden en te lijden schade als gevolg van de onrechtmatige conservatoire beslagen. On Tower stelt dat eisers onvoldoende hebben gedaan om hun schade te beperken. Zij hadden namelijk in reconventie of in kort geding opheffing van de beslagen kunnen vorderen, maar hebben dit nagelaten. Aan de beoordeling van dit beroep van On Tower op de eigen schuld van eisers (artikel 6:101 BW) wordt in deze procedure niet toegekomen, omdat daarvoor eerst moet worden beoordeeld of er schade is geleden en wat de omvang daarvan is. Dit debat moeten worden gevoerd in de schadestaatprocedure.

Nog een beperkt aantal plaatsen beschikbaar

Check in bij de online Actualiteitenflits ePrivacy van deLex op woensdag 22 april! Herwin Roerdink (Partner Vondst Advocaten) geeft een overzicht van actuele onderwerpen, relevante regelgeving en de stand van zaken EPV (wat kunnen we daarvan verwachten en wanneer?).

Ondanks alle inspanningen laat het vaststellen van de nieuwe ePrivacy verordening nog even op zich wachten. Tot die tijd doen we het met de regels die er zijn. Hoe is ePrivacy op dit moment geregeld in Nederland? Tijdens deze persoonlijk gerichte, interactieve sessie worden onder meer de volgende vragen behandeld: welke regels gelden er voor cookies en wat vindt de toezichthouder daarvan? Hoe gaan we om met direct marketing? Wat mag en kan nog, met de KNLTB-boete in het achterhoofd? En: hoe staat het met de handhaving?

Tijd en datum: woensdag 22 april, van 16:00 - 17:30 uur
Accreditatie: 1 PO-punt

Inschrijven of meer informatie? Kijk op de website of mail naar info@delex.nl.
We verwelkomen u graag!

Check ook het deLex voorjaarsprogramma 2020.

Reserveer woensdag 27 mei in uw agenda voor de Actualiteitenlunch Reclamerecht online. Tijdens de lunchpauze loodsen Bram Duivenvoorde en Ebba Hoogenraad u door recente rechtspraak en nieuwe – Europese – regelgeving. U werkt daarna weer helemaal up-to-date verder.  

Bram Duivenvoorde licht de Europese actualiteiten toe, met onder meer:

•     Belangrijke Europese wetswijzigingen, onder andere met betrekking tot prijspersonalisatie en prijsaanbiedingen
•     De Leidraad bescherming online consument van de ACM, met daarin richtlijnen voor online reclame en beïnvloedingstechnieken
•     De prejudiciële vragen van de Hoge Raad aan het Europees Hof in de Waternet-zaak.

Ebba Hoogenraad bespreekt onder andere:

•     Wanneer wordt reclame misleiding?
•     Hoe duurzaam moet duurzaam zijn?
•     Reclame voor een denkbeeld: hoe zit het met vrijheid van meningsuiting?
•     Corona-perikelen in reclame - en nog veel meer!

Omdat we nu niet fysiek bij elkaar kunnen komen, zorgen we voor een interactieve, online sessie. U krijgt daarvoor natuurlijk een heldere instructie. Tijdens de online-sessie ziet u de sprekers én de andere deelnemers.

Accreditatie: 2 opleidingspunten
Tijd: 12.15 – 14.30 uur

Meer informatie of inschrijven? Mail naar info@delex.nl of kijk op onze website. Graag tot 27 mei!

Vzr. Rechtbank Rotterdam 9 april 2020, IEF 19136, IT 3103; ECLI:NL:RBROT:2020:3186 (Marcan tegen Tak) Marcan drijft een onderneming die in Rotterdam onroerend goed verhuurt aan exploitanten van winkels, cafés en restaurants. Tak is lid van de gemeenteraad in Rotterdam. Hij houdt zich onder meer bezig met de onderwerpen horeca en toerisme. Tak had in verschillende (sociale) media het vastgoedbedrijf uitgemaakt voor ‘boevenclub’ en gesteld dat zij haar huurders ‘uitkneep’. Ook heeft hij het vastgoedbedrijf als ‘egoïstisch’ bestempeld. Tak doelt daarbij op de manier waarop het vastgoedbedrijf zich volgens hem tegenover haar huurders gedraagt. Marcan wilde dat de uitspraken zouden worden gerectificeerd en was daarvoor naar de rechter gestapt. Er is geoordeeld dat hier sprake is van een botsing tussen twee fundamentele rechten. Enerzijds het recht op de vrijheid van meningsuiting van het raadslid en anderzijds het recht op eer en goede naam van het vastgoedbedrijf. In dit specifieke geval is geoordeeld dat het recht op vrijheid van meningsuiting in dit geval zwaarder weegt. De vorderingen van het vastgoedbedrijf om de uitlatingen te rectificeren zijn dan ook afgewezen.

Parket bij de HR 20 maart 2020, IEF 19135, IT 3102; ECLI:NL:PHR:2020:354 (Lira tegen Ziggo) Zie ook [IEF 16317]. Stichting Lira is een collectieve beheersorganisatie voor auteurs van werken van tekstuele aard. Ziggo c.s. zijn distributeurs van tv-programma’s via de kabel. Deze zaak vormt het vervolg op het arrest Norma/NLKabel [IEF 13696]. Allereerst is aan de orde de vraag of Lira de auteursrechten kan uitoefenen op beschermde werken in films die worden doorgegeven via de kabel. Meer specifiek gaat het om werken van tekstuele aard, zoals het script of het scenario. Lira baseert haar vorderingsrechten jegens de kabelexploitanten op de contractuele overdracht van primaire openbaarmakingsrechten door de makers aan haar zelf. Ziggo c.s. stellen dat de exploitatierechten op grond van art. 45d Auteurswet (hierna: Aw) bij de filmproducent liggen en niet aan Lira kunnen worden overgedragen. In de zaak Norma/NLKabel is deze kwestie ook aan de orde geweest. De Hoge Raad hoefde daarover toen niet te beslissen. A-G Verkade sloot zich aan bij het standpunt van de kabelbedrijven. In deze zaak heeft het hof zich bij die opvatting aangesloten.

HR 10 april 2020, IT 3101; ECLI:NL:HR:2020:639 (Kentekenparkeren) Sinds 1 juli 2013 hanteert de gemeente Amsterdam een systeem van kentekenparkeren waarbij een parkeerder via de parkeerautomaat of mobiele telefoon het kenteken van zijn auto moet opgeven om parkeerbelasting te kunnen voldoen. Controle vindt plaats met gebruik van scanauto’s. De daarmee verkregen gegevens worden in versleutelde vorm bewaard. Indien de parkeerbelasting niet is voldaan, wordt de versleuteling ongedaan gemaakt en vraagt de heffingsambtenaar bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) de persoonsgegevens van de kentekenhouder op, waarna een naheffingsaanslag parkeerbelasting kan worden opgelegd. In deze zaak stelde de belanghebbende dat het kentekenparkeersysteem onder meer in strijd is met artikel 8 EVRM. Deze bepaling beschermt het recht op respect voor het privéleven van een ieder. Het gerechtshof Amsterdam oordeelde dat geen sprake is van een inbreuk op het privéleven. Als dit wel het geval zou zijn dan was sprake van een rechtvaardiging als bedoeld in artikel 8, lid 2, EVRM, omdat de verplichting tot het opgeven van het kenteken bij wet is voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk is in het belang van het economisch welzijn van het land. Er was volgens het Hof dan ook geen strijd met artikel 8 EVRM. Tegen deze beslissing stelde de belanghebbende beroep in cassatie in bij de Hoge Raad.

De Hoge Raad is gelet op rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM), anders dan het gerechtshof, van oordeel dat bij het kentekenparkeersysteem in Amsterdam sprake is van een inmenging door de gemeente in het recht van belanghebbende op respect voor zijn privéleven als bedoeld in artikel 8 EVRM. Bij dit systeem van kentekenparkeren (het invoeren van het kenteken en controle door scanauto’s in de openbare ruimte) gaat het namelijk om het systematisch verzamelen, vastleggen, bewerken, gedurende enige tijd bewaren en gebruiken van gegevens. Wat dat betreft heeft de belanghebbende gelijk. In dit geval is deze inmenging echter gerechtvaardigd omdat de eis van het opgeven van het kenteken is te lezen in de Parkeerverordening 2013 van de gemeente Amsterdam in combinatie met de Gemeentewet.

Inschrijven niet meer mogelijk!

Op dinsdag 21 april om 16.00 uur bespreken Dirk Visser en Simon Dack tijdens een online seminar hun ‘Kroniek IE’ die komende vrijdag in het Nederlands Juristenblad (NJB) zal verschijnen.

Deelnemers ontvangen vooraf een exemplaar van deze kroniek om zich in te lezen en er is ruime gelegenheid voor vragen en discussie. De sessie duurt 1 á 1,5 uur.

Vragen die in ieder geval aan de orde komen:

• HvJ EU 21 november 2019, ECLI:EU:C:2019:998 (Spin Master/High5 Products) [IEF18839]
  Kan een niet-Haagse voorzieningenrechter alleen voor Nederland of voor de gehele Benelux voorlopige maatregelen kan opleggen op basis van EU merken en – modellen?
   
• HvJ EU 29 juli 2019, C-476/17, ECLI:EU:C:2019:624, (Pelham) [IEF 18613], HvJ EU 29 juli 2019, C-469/17, ECLI:EU:C:2019:623 (Funke) [IEF 18623], HvJ EU 29 juli 2019, C-516/17, ECLI:EU:C:2019:625 (Spiegel Online) [IEF 18644] & HR 3 april 2015, ECLI:NL:HR:2015:841 (GS Media/Sanoma) [IEF 16235].
  Blijft de rechter bevoegd en verplicht om bij de handhaving van IE rechten te onderzoeken of de gevraagde maatregel niet te zeer afbreuk doet aan het grondrecht waarop de aangesproken partij zich beroept?
   
• HvJ 12 september 2019, ECLI:EU:C:2019:721, NJ 2020/90 m.nt. Spoor, AMI 2020/1 m.nt. De Zwaan, BIE 2019 nr. 27 m.nt. Ringnalda (Cofemel/G-star) [IEF 18680]. Is de beschermingsomvang van het auteursrecht nu ook Europees geharmoniseerd?
   
• Benelux Gerechtshof 14 oktober 2019, A 2018/1/8, BIE 2020/1, nr. 1 m.nt. Van Putten (Dom Pérignon/Cédric Peers) [IEF 18795] & Hof Amsterdam 18 december 1975, NJ 1977/ 59 (Alicia). Vormt het gebruik van merk-flessen in gewelddadige en/of seksistische videoclips, zonder bedoeling de merkhouder schade toe te brengen, geen merkinbreuk?
   
• HvJ EU 27 februari 2020, ECLI:EU:C:2020:118 (Constantin Film Produktion / EUIPO) [IEF 19042]. Dient de afkorting van de Korea Undercarriage Track company als EU-merk voor rupsbanden te worden geweigerd?
   
• HvJ EU op 29 januari 2020 ECLI:EU:C:2020:45 (Sky/SkyKick) [IEF 18982]. Wanneer levert het ontbreken van ‘enig voornemen het merk te gebruiken’ een merkdepot te kwader trouw op?
   
• Bundesverfassungsgericht 20 maart 2020 (over UPC) & UK doet niet mee [IEF 19094]. Hoe gaat het nu verder met het Unified Patent Court en maakt Nederland kans op een division?
   
• Commissie en Kamers van Beroep over tomaten en broccoli. Hoe zit het nu met de (niet) octrooieerbaarheid van het resultaat van in wezen biologische werkwijzen en de producten daarvan?
   
• HvJ EU 12 september 2019, C 688/17, ECLI:EU:C:2019:722 (Bayer/Gedeon Richter) [IEF 18690]. Komt ‘executie’ van een later vernietigd oordeel of octrooi niet altijd voor risico van de executant?

[Geen coronavirus, maar een modelrechtelijk beschermd plastic speelballetje]

Raad van State 1 april 2020, IT 3098; ECLI:NL:RVS:2020:899 (Schadevergoeding bij schending AVG bij bestuursrechter) In deze uitspraak (en meer uitgebreid in drie andere uitspraken van 1 april 2020) gaat de Afdeling in op de mogelijkheden om bij de bestuursrechter vergoeding van schade te vragen, als iemand stelt dat een bestuursorgaan in strijd met de Algemene Verordening Gegevensbescherming en de Uitvoeringswet AVG persoonsgegevens heeft verwerkt. De jurisprudentie van de Afdeling bood voor de inwerkingtreding van de AVG en de Uitvoeringswet minder mogelijkheden, wat met zich bracht dat de burger dan was aangewezen op de weg naar de burgerlijke rechter. Die weg blijft openstaan, maar nu kan in een groter aantal gevallen ook de bestuursrechter worden benaderd voor verzoeken om schadevergoeding tot een bedrag van € 25.000,00, zoals uit die drie andere uitspraken blijkt.