Vordering tot herstel van LinkedIn-algoritme wordt afgewezen

Rb. Amsterdam 16 februari 2024, IT 4514; ECLI:NL:RBAMS:2024:1479 (Eiser tegen LinkedIn). Eiser had op 31 oktober 2023 op LinkedIn een bericht geplaatst waarin hij kritiek uit op het beleid van de Nederlandse regering inzake de Gaza-oorlog. Dezelfde dag heeft LinkedIn zijn account geblokkeerd. Eiser heeft LinkedIn twee sommatiebrieven gestuurd waarin hij verzoekt de verwijdering van zijn account ongedaan te maken en vervolgens zijn 4.545 tweedegraadsvolgers (weer) zichtbaar te maken. Hij suggereert dat het bericht de reden was voor het beperken van zijn account. Eiser vordert in dit kort geding herstel van zijn LinkedIn-algoritme en veroordeling van LinkedIn tot het plaatsen van een rectificatie op haar thuispagina. De vordering om LinkedIn te veroordelen het algoritme (bereik) aan te passen is niet toewijsbaar, omdat uit de gegevens niet blijkt dat dit is gedaald na verwijdering van het account. De vordering tot veroordeling tot het plaatsen van een rectificatie wordt ook afgewezen, omdat niet is gebleken dat LinkedIn onrechtmatig heeft gehandeld. Bovendien hadden partijen een overeenkomst afgesloten waarin neergelegd is dat LinkedIn het recht heeft het account tijdelijk te beperken wanneer dit nodig is. Eiser voert aan dat de beperking van het account naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is en beroept zich op zijn vrijheid van meningsuiting. Op grond van haar eigendomsrecht en ondernemingsvrijheid is LinkedIn echter bevoegd dergelijke beperkingen op te leggen. Alleen bij een essentiële vernietiging van de vrijheid van meningsuiting kan de overheidsrechter ingrijpen. In onderhavige zaak is dat niet het geval. De vorderingen worden afgewezen.

4.1. [eiser ] vordert herstel van het algoritme/gemiddeld bereik van zijn account. Voor toewijzing van die vordering moet in de eerste plaats worden vastgesteld wat het algoritme/gemiddeld bereik van het account van [eiser ] was en zou moeten worden vastgesteld dat het algoritme/gemiddeld bereik van het account van [eiser ] is gedaald ten opzichte van de periode voor 31 oktober 2023. Aan de hand van de door LinkedIn overgelegde overzichten van het aantal impressies per maand en per bericht, die door [eiser ] niet zijn betwist, valt niet op te maken dat het aantal impressies per maand en per bericht na 4 november 2023 is gedaald ten opzichte van de periode voor 31 oktober 2023. Het aantal volgers van [eiser ] is iets gestegen ten opzichte van de periode voor de blokkering (21.161 ten opzichte van 20.045). Het aantal impressies per maand was in oktober 2023 184.071 en in november 2023 185.913. [eiser ] heeft erop gewezen dat dat geen eerlijke vergelijking is, omdat hij in november 2023 meer berichten heeft geplaatst dan in oktober. Het is juist dat niet iedere maand één-op-één met een andere maand kan worden vergeleken omdat het aantal impressies onder andere samenhangt met het aantal geplaatste berichten. Daarnaast hangt, zoals LinkedIn heeft gesteld, het aantal impressies dat één bericht behaalt af van allerlei inhoudelijke en technische factoren, zoals de relevantie van een bericht, het type media (afbeelding, video of tekst), het aantal gebruikersinteracties met een bericht (likes, reacties, shares) en de timing van een bericht en de daarin gebruikte hashtags.

Toch heeft LinkedIn met haar opsomming een beeld gegeven van het aantal impressies per maand vanaf april 2021. Omdat het om een periode van bijna drie jaar gaat wordt een representatief beeld gegeven van het aantal impressies per maand. Wat opvalt is dat het aantal impressies per maand sterk verschilt, van 663 impressies tot 2.859.220. De meeste maanden had [eiser ] een bereik van tienduizenden impressies (15 maanden). In 11 maanden had hij een bereik van honderdduizenden impressies. Ook in de maanden november en december 2023 hadden zijn berichten honderdduizenden impressies. In januari 2024 had [eiser ] 51.815 impressies. Gelet op het overzicht (zie 2.14) is dat geen afwijkend aantal. De vordering om LinkedIn te veroordelen het algoritme/gemiddeld bereik aan te passen is daarom niet toewijsbaar. Los daarvan heeft [eiser ] niet gespecificeerd hoeveel het gemiddeld bereik precies is. Zo heeft hij slechts print screens van een selectief aantal berichten overgelegd, en heeft niet gesteld van welke berichten of over welke maanden/jaren precies het gemiddelde zou moeten worden genomen. Ook is niet duidelijk of de vordering van [eiser ] ertoe strekt dat LinkedIn ervoor moet zorgen dat ieder bericht van [eiser ] hetzelfde aantal impressies haalt (als dat überhaupt mogelijk is, gelet op het aantal factoren dat van invloed is op het aantal impressies van een bepaald bericht).

4.5. Het recht op vrijheid van meningsuiting is niet onbegrensd en betekent niet dat LinkedIn zonder meer gehouden is ieder account en ieder bericht op haar platform toe te laten. Op grond van haar eigendomsrecht en het recht op vrijheid van onderneming mag LinkedIn in beginsel zelf regels stellen die op haar platform van toepassing zijn, waaronder regels met betrekking tot tijdelijke beperkingen indien zij een vermoeden heeft van identiteitsfraude of misbruik. LinkedIn heeft ook een zwaarwegend belang om haar platform te beschermen tegen identiteitsfraude en andere vormen van misbruik, om op die manier de integriteit en veiligheid op haar platform te beschermen. Uit het Appleby-arrest van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens1 blijkt dat de vrijheid van meningsuiting geen freedom of forum meebrengt. Alleen indien iedere actieve uitoefening van de vrijheid van meningsuiting wordt tegengegaan, of de vrijheid in essentie wordt vernietigd kan er een verplichting bestaan voor de overheid(srechter) om in te grijpen. Daarvan is in dit geval geen sprake (geweest). Het account van [eiser ] is gedurende een korte periode (4 dagen) beperkt geweest. Daarna heeft LinkedIn de beperking opgeheven, waarmee het volledige account inclusief alle volgers en connecties weer ‘in de lucht’ was. Ook het bericht van 31 oktober 2023, waarvan [eiser ] suggereert dat het de reden was voor het beperken van zijn account, was en is vanaf 4 november 2023 weer zichtbaar.

Verder had [eiser ] gedurende de vier dagen dat zijn LinkedIn-account beperkt was tal van andere mogelijkheden voor het uiten van zijn mening. Zo beschikt hij over een eigen website en accounts op Facebook, X, Instagram en TikTok en spreekt hij zich regelmatig uit in de media. De conclusie is dat de lat voor rechterlijk ingrijpen (door middel van een rectificatie) niet wordt gehaald. Dit betekent dat alle vorderingen worden afgewezen.