Voorzieningenrechter fluit Booking terug na voortijdige beëindiging samenwerking met Zwitserse verhuurder SHA

Rb. Amsterdam 18 april 2025, IT 4858; ECLI:NL:RBAMS:2025:3035 (SHA tegen Booking). SHA exploiteert meer dan 70 appartementen in Zwitserland via het platform van Booking. In de samenwerkingsovereenkomst is opgenomen dat Booking bevoegd is de overeenkomst te beëindigen en de accommodaties van het platform te halen bij verdenking van fraude, met een opzegtermijn van 30 dagen. In maart 2025 heeft Booking de overeenkomst met onmiddellijke ingang beëindigd wegens schending van deze overeenkomst. SHA heeft geprobeerd opheldering te krijgen maar Booking heeft slechts een algemene toelichting per mail gegeven. Booking heeft de reserveringen voor appartementen van SHA geannuleerd en SHA de toegang ontzegd tot het Extranet, het online betaalsysteem waarin haar partners onder meer informatie over de accommodaties en reserveringen kunnen invoeren. In dit kort geding vordert SHA Booking onder meer nakoming van de overeenkomst, inzage in de informatie waarop de opzegging is gebaseerd, herstel van de geannuleerde reserveringen en hernieuwde toegang tot het Extranet. SHA onderbouwt haar vorderingen met de stelling dat er geen grond is voor beëindiging van de relatie.

Booking stelt dat SHA zich schuldig heeft gemaakt aan creditcardfraude, omdat het percentage chargebacks bij SHA volgens haar hoger ligt dan gemiddeld. SHA maakt gebruik een hybride betalingsmodel waarbij het risico voor chargebacks bij Booking ligt in plaats van bij de partner, en zij betaalt haar hiervoor aan Booking. De enige reservering die concreet aan SHA kan worden gelinkt, betreft een testboeking door de CEO van SHA onder een valse naam, met een lovende beoordeling, zonder daadwerkelijk verblijf. SHA stelt dat de CEO deze boeking plaatste omdat hij dacht dat het niet mogelijk was om via Booking een kamer van zijn bedrijf te boeken. De beoordeling gaf hij naar aanleiding van een automatisch verzoek van Booking, achteraf realiseert hij zich dat dit een vergissing was. Booking beschouwt dit als bewijs van fraude of reviewmanipulatie, maar de voorzieningenrechter acht dit vooral onhandig en geen opzettelijke fraude. De overige verdachte reserveringen kunnen niet direct aan SHA worden gelinkt. Ze zijn gebaseerd op statistische aanwijzingen, maar het is niet vastgesteld dat er daadwerkelijk is gefraudeerd of dat deze gevallen aan SHA zijn toe te rekenen. Bovendien is onduidelijk in hoeverre Booking nog hinder ondervindt van fraudeurs die eerder bij SHA actief waren. SHA heeft aangevoerd dat de overstap naar het hybride model juist werd ingegeven door het feit dat zij destijds zij te maken had met drie à vier chargebacks per week. De voorzieningenrechter oordeelt dat Booking onvoldoende grond had om de overeenkomst per direct te beëindigen. Booking wordt verplicht om SHA opnieuw toe te laten tot het platform en het Extranet. Ook moet Booking, voor zover mogelijk, de geannuleerde reserveringen herstellen en de gasten hierover informeren. Totdat in een bodemprocedure anders wordt beslist, mag Booking geen commissie of terugbetaling eisen voor ten onrechte geannuleerde reserveringen. Aan de veroordeling is een dwangsom gekoppeld voor iedere dag dat Booking.com niet aan het vonnis voldoet.

4.9. De vier hiervoor benoemde punten lijken mogelijk te wijzen op fraude, maar dat werkelijk sprake was van fraude en dat SHA daaraan heeft meegewerkt, blijkt daar niet uit. De genoemde punten vormen een statistische aanwijzing dat sprake zou kunnen zijn van fraude, maar dat er werkelijk is gefraudeerd is in die gevallen is ook volgens Booking niet vast te stellen. De betrokkenheid van SHA leidt Booking onder meer af uit het aantal chargebacks en verdachte boekingen bij locaties van SHA, dat volgens haar veel relatief gezien veel groter is dan bij andere hotels. Dat dit het geval is, blijkt niet uit de feiten en is een blote stelling gebleven. Belangrijker is echter dat ook die chargebacks uitsluitend gebaseerd zijn op de berekening van een statistische kans dat sprake is van fraude en niet op de feitelijk vaststelling daarvan. Bovendien is onduidelijk in hoeverre Booking nu last heeft van fraudeurs die eerder SHA tot last waren. SHA heeft namelijk aangevoerd dat haar reden om over te stappen naar het hybride model was dat zij te maken had met drie à vier chargebacks per week. 

4.10. De betrokkenheid van SHA bij de fraude zou verder blijken uit de boeking die de CEO op een valse naam heeft gedaan. Die boeking is in ieder geval onhandig geweest, net als het achterlaten van een gefingeerde positieve beoordeling. Dat het meer dan onhandigheid is geweest, is voorshands echter niet voldoende uit de verf gekomen. Dat zou ook buitengewoon dom zijn geweest nu de CEO met zijn eigen creditcard betaalde. SHA krijgt hier het voordeel van de twijfel.