10 jan 2024
Rechtbank verklaart nog twee stichtingen ontvankelijk en wijst exclusieve belangenbehartigers aan
Rb. Amsterdam 10 januari 2024, IT 4453; ECLI:NL:RBAMS:2024:83 (Stichtingen tegen TikTok) Drie claimstichtingen (Stichting Onderzoek Marktinformatie, Stichting Take Back Your Privacy en Stichting Massaschade & Consument) menen dat het videoplatform TikTok fundamentele rechten van kinderen en volwassenen schendt en zijn een procedure begonnen. In het tussenvonnis van 25 oktober 2023 is Stichting Onderzoek Marktinformatie ontvankelijk verklaard. De vorderingen van de claimstichtingen die zien op immateriële schade worden door de rechtbank niet ontvankelijk verklaard. De vorderingen tot vergoeding van materiële schade zijn voorlopig ontvankelijk, maar daarover zal na de inhoudelijke behandeling definitief moeten worden beslist [zie IT 4424].
De andere twee stichtingen zijn in de gelegenheid gesteld de met hun procesfinancieringsovereenkomsten aan te passen. In deze zaak dient er gekeken te worden of deze twee stichtingen ook ontvankelijk zijn. De rechtbank komt tot het oordeel dat alle drie de stichtingen ontvankelijk zijn. De rechtbank heeft daarbij gebruik gemaakt van een ex nunc-toetsing. Indien de financieringsovereenkomst in het vervolg van de procedure nog een rol speelt, zal de rechtbank daar tegen die tijd op terug komen. Ook wordt in deze zaak een of meer exclusieve belangenbehartigers aangewezen. TikTok heeft zich niet uitgelaten over de aanwijzing van een exclusieve belangenbehartiger. Zij voeren aan dat zij hiervoor in de gelegenheid gesteld moeten worden, maar de rechtbank gaat hier niet in mee. Indien TikTok als exclusieve belangenbehartiger had willen optreden, hadden zij dit eerder moeten aangeven, aldus de rechtbank. De rechtbank wijst Stichting Take Back Your Privacy (STBYP) aan als exclusieve belangenbehartiger voor minderjarigen en Stichting Massaschade & Consument (SMC) als exclusieve belangenbehartiger voor meerderjarigen.
Na dit vonnis zullen de stichtingen en TikTok de gelegenheid krijgen over een schikking te onderhandelen en dat belanghebbenden de gelegenheid krijgen om te verklaren dat zij niet mee willen doen met de collectieve actie (‘opt-out’).
2.12. TikTok c.s. hebben zich niet uitgelaten over de aanwijzing van een exclusieve belangenbehartiger. Zij voeren aan dat zij in de gelegenheid moeten worden gesteld om dit alsnog te doen. De rechtbank volgt TikTok c.s. hierin niet. De in de rolbeslissing van 23 februari 2022 neergelegde procesorde voorziet onder meer in een tweede fase, waarin TikTok c.s. in de gelegenheid worden gesteld om een conclusie te nemen: niet alleen over de ontvankelijkheid, maar ook over het toepasselijk recht en de aanwijzing van een exclusieve belangenbehartiger. Deze procesorde is vastgesteld nadat partijen, onder wie TikTok c.s., met het oog hierop zijn gehoord en met inachtneming van hetgeen zij in dit verband naar voren hebben gebracht. In het tussenvonnis van 9 november 2022, ECLI:NL:RBAMS:2022:6488, is de zaak verwezen naar de rol voor een akte aan de zijde van TikTok c.s. over onder meer de aanwijzing van een exclusieve belangenbehartiger. Als TikTok c.s. zich over de aanwijzing van een exclusieve belangenbehartiger hadden willen uitlaten, hadden zij dit in de met dit tussenvonnis af te sluiten tweede fase moeten doen. Dit hebben zij niet gedaan.