Gemeente heeft onrechtmatig gehandeld tegenover Taubah

Rb. Midden-Nederland 30 juli 2025, IT 4960; ECLI:NL:RBMNE:2025:4036 (Taubah tegen de Gemeente). Vanuit de Rijksoverheid en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) wordt aan gemeenten geld beschikbaar gesteld om radicalisering tegen te gaan. De NCTV polste bij verschillende gemeenten of er interesse was voor een lokaal onderzoek door Nuance door Training en Advies (NTA), een particulier onderzoeksbureau. In 2018 gaf de Gemeente NTA opdracht om onderzoek te doen naar de islamitische gemeenschap in Veenendaal. Met de verkregen kennis wilde de Gemeente haar beleid vormgeven. Taubah is een islamitische stichting die in Veenendaal onder andere een moskee beheert. NTA onderzocht ook Taubah. In het NTA-rapport staat een disclaimer waarin staat dat geen hoor- en wederhoor is toegepast en dat de NTA niet instaat voor de juistheid van informatie. Dagblad NRC heeft meerdere NTA-rapporten gezien en publiceerde daarna een artikel met als titel: “Undercover naar de moskee: geheim onderzoek naar islamitische organisaties”. Volgens dit artikel waren er verschillende gemeenten in Nederland die zonder wettelijke grondslag onderzoek naar lokale islamitische organisaties hebben uitgevoerd.  

Taubah stelt dat de Gemeente onrechtmatig heeft gehandeld en daarmee inbreuk heeft gemaakt op artikel 8 EVRM. Volgens de Gemeente is dat artikel niet geschonden. Volgens de rechtbank heeft Taubah voldoende onderbouwd dat met het inwinnen van informatie over de interne aangelegenheden en (geloofs)opvattingen binnen Taubah en haar moskee, feitelijk binnen het besloten domein van de moskee is getreden.De rechtbank oordeelt dat met het onderzoek inbreuk is gemaakt op de privésfeer. Ook heeft de Gemeente geen toezicht gehouden op het onderzoek. Het onderzoek is vervolgens wel doorgestuurd naar derden zonder het beginsel van hoor- en wederhoor in acht te nemen. De rechtbank vindt dat de Gemeente onzorgvuldig heeft gehandeld. Inmenging in de privésfeer is soms toegestaan. Er moet dan een wettelijke grondslag voor zijn. Die ontbreekt hier. De Gemeente heeft dus onrechtmatig gehandeld tegenover Taubah en moet schadevergoeding betalen op grond van artikel 6:162 BW. 

4.13 Het niet toepassen van hoor en wederhoor klemt temeer omdat de Gemeente – anders dan zij heeft gesteld – blijkbaar geen toezicht heeft gehouden op het onderzoek. De rechtbank overweegt in dit verband dat in productie 15 bij dagvaarding een e-mailcorrespondentie van 19 oktober 2021 is overgelegd. Hoewel onder andere de namen van de afzenders en ontvangers zijn zwart gelakt, kan uit de inhoud worden afgeleid dat het gaat om correspondentie tussen de medewerkers die destijds vanuit de Gemeente betrokken waren bij het door NTA uitgevoerde onderzoek. In één van de e-mails van 19 oktober 2021 staat dat NTA niet is gecontroleerd bij het onderzoek en dat “we (lees: de Gemeente, aanvulling rechtbank) er op moeten vertrouwen dat het onderzoek is uitgevoerd zoals toegezegd en afgesproken.” Dat de Gemeente geen toezicht heeft gehouden, volgt ook uit de door Taubah als productie 6 overgelegde e-mailcorrespondentie tussen NTA en de Gemeente van 17 en 18 oktober 2021. Uit die e-mails blijkt dat de Gemeente pas achteraf bij NTA heeft gevraagd op welke manier het onderzoek in Veenendaal heeft plaatsgevonden. De rechtbank acht de handelwijze van de Gemeente onzorgvuldig.