Staatssecretaris BiZa acht algoritme-verbod niet wenselijk
Op 14 november 2022 heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen waarin de regering wordt verzocht om op nationale en Europese schaal sociale mediaplatforms te dwingen om hun algoritmes voor kinderen uit te zetten of aangepaste varianten te maken. Deze motie is aangenomen naar aanleiding van de zorgen omtrent jonge gebruikers en sociale media, zoals het terechtkomen in een informatiefuik en de verspreiding van desinformatie.
De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken, mevrouw Van Huffelen, legt in haar brief van 14 april 2023 uit wat de Digital Service Act (hierna: DSA) over bovenstaande kwestie gaat regelen. De DSA, aangenomen op 19 oktober 2022 door het Europees Parlement, reguleert online tussenhandeldiensten en regelt het toezicht daarop. Sociale mediaplatforms vallen hier ook onder. De algemene verplichtingen uit de DSA zullen vanaf 17 februari 2023 voor alle lidstaten gelden. De verplichtingen voor zeer grote platforms zoals TikTok, Instagram en YouTube worden echter eerder van toepassing, naar verwachting medio 2023.
Hoewel de staatssecretaris erkent dat sociale media de nodige risico's met zich meebrengt, verwijst ze naar de bepalingen uit de DSA die binnenkort van kracht zullen zijn en toezien op de regulatie van algoritmes. Ze acht het daarom niet wenselijk om sociale mediaplatforms in zijn algemeenheid te verplichten om algoritmes uit te zetten voor minderjarigen. Algoritmes kunnen namelijk ook voordelen bieden, zoals het aanbieden van passende content voor minderjarigen. Een algemeen verbod op algoritmes zou het positieve gebruik ervan onmogelijk maken en ouders de mogelijkheid ontnemen om categorieën te selecteren die hun kinderen te zien krijgen. Volgens haar is de DSA, zodra deze in werking treedt, al goed in balans ten opzichte van de keuzevrijheid van ouders en kinderen, en het aanpakken van de negatieve effecten van algoritmes. Ze verwijst hierbij naar artikel 27 en 38 van de DSA.
Deze artikelen stellen voorwaarden aan het gebruik van aanbevelingsalgoritmes. Zeer grote online platforms moeten hun gebruikers ten minste één optie aanbieden waarmee ze de dienst kunnen gebruiken zonder dat de dienst gebruik maakt van profilering voor het doen van aanbevelingen. Gebruikers krijgen dus al de mogelijkheid om persoonlijke aanbevelingssystemen uit te zetten en bijvoorbeeld gebruik te maken van een aanbevelingssysteem die informatie op chronologische volgorde (van het moment van uploaden) presenteert. Volgens de staatssecretaris verkleinen deze artikelen het risico van het terechtkomen in een informatiefuik. Daarnaast verplicht artikel 27 DSA dat grote platforms transparantie bieden over hoe hun algoritmes werken, inclusief de criteria die worden gebruikt om content te selecteren en te presenteren. Gebruikers krijgen dus al meer inzicht en controle over de inhoud die ze te zien krijgen.
Kortom, de DSA legt binnenkort beperkingen op aan het gebruik van algoritmes voor grote platforms, waardoor de staatssecretaris van mening is dat een algemeen verbod niet nodig is.
