Overeenkomst tussen gemeente en netwerkaanbieder over glasvezelnetwerk: geen ongerechtvaardigde verrijking

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 13 september 2016, IT 2150; ECLI:NL:GHARL:2016:7335 (Unet B.V. tegen Gemeente Almere) In deze zaak gaat het over een overeenkomst tussen gemeente en netwerkaanbieder over aanleg van een glasvezelnetwerk. Daarnaast sluit de gemeente met een zustervennootschap een overeenkomst omtrent de uitbetaling van een te verlenen subsidie aan de eindafnemers. Kunnen vordering uit de ene overeenkomst ingebracht worden in de uitvoering van de andere overeenkomst? Wie heeft een vorderingsrecht? Het hof stelt dat Unet onterecht heeft aangevoerd dat de gemeente ongerechtvaardigd is verrijkt.

5.6 Unet voert ter toelichting op de gestelde zaakwaarneming aan dat het de verplichting van de gemeente was om deugdelijke CPE's (in dit geval settop boxen) te verschaffen en dat Unet nieuwe settop boxen aanschafte toen de gemeente in gebreke bleef vervangende settop boxen aan te schaffen. Deze toelichting past eerder bij een beroep op schuldeisersverzuim dan bij het leerstuk zaakwaarneming, waar het gaat om het zich op een redelijke grond inlaten met de behartiging van eens anders belang, zonder de bevoegdheid daartoe aan een rechtshandeling of een elders in de wet geregelde rechtsverhouding te ontlenen (vgl. artikel 6:198 BW). Unet heeft zich in de rechtsverhouding tussen de gemeente en FMV niet op redelijke gronden kunnen inlaten met de behartiging van de belangen van de gemeente. In wezen behelst deze grief niet meer dan het verpakken in andere bewoordingen van de vordering van Unet tot nakoming door de gemeente van de FMV-overeenkomst. Voor zaakwaarneming is onvoldoende gesteld.

5.7 Ter zake van het beroep op ongerechtvaardigde verrijking stelt Unet dat de gemeente is verrijkt doordat zij settop boxen in eigendom heeft gekregen die door Unet zijn betaald.

5.8 Het hof overweegt, met de gemeente, dat niet valt in te zien dat de gemeente ongerechtvaardigd is verrijkt. De gemeente heeft onbestreden gesteld dat zij conform de bijlage cc bij de FMV-overeenkomst (zie rechtsoverweging 3.3) in totaal 459 settop boxen aan FMV ter beschikking heeft gesteld. Deze settop boxen (met een inkoopwaarde van € 110.582 ex BTW) zijn door de gemeente op aanraden van FMV volgens specificaties van FMV aangeschaft. In totaal heeft FMV / Unet 377 settop boxen aan consumenten geleverd waarvoor Unet een subsidie heeft gekregen en "doorgezet" naar deze consumenten.

5.9 Het hof acht niet voldoende aannemelijk gemaakt dat deze aanvankelijk aangeschafte settop boxen niet goed waren. Ook als daarvan wel wordt uitgegaan, dan nog heeft Unet onvoldoende toegelicht waarom een gebrek in de initieel op aanraden van FMV aangeschafte settop boxen voor rekening van de gemeente diende te komen, laat staan dat zij zulks heeft bewezen.

5.10 Het hof acht dan ook niet aangetoond dat door de vervanging van de boxen de gemeente is verrijkt. Evenmin acht het hof aangetoond dat de gemeente is verrijkt door de levering van meer settop boxen (namelijk 514 volgens de stellingen van Unet) dan dat er particulieren binnen de gemeente Almere een contract met Unet zijn aangegaan, nu uit niets blijkt dat de gemeente daarom heeft gevraagd terwijl voorts niet is gesteld of gebleken dat de gemeente enig voordeel heeft genoten uit de voorraad settop boxen.

5.11 Dat Unet door de levering van vervangende settop boxen is verarmd voor een bedrag van € 221.501,61, acht het hof al in het geheel niet aangetoond. Unet heeft in haar berekening de aanschaf van de initiële 475 settop boxen ad € 111.034,91 meegenomen, terwijl die door de gemeente zijn voldaan, zoals Unet ook heeft erkend (zie voetnoot 2 op pagina 5 van de memorie van grieven). Een aantal facturen die Unet claimt staat om naam van FMV dan wel op naam van Broad Band Innovative Solutions NV, die naar Unet ter comparitie heeft meegedeeld, haar moedervennootschap is, zodat niet valt in te zien dat die kosten voor rekening van Unet zijn gekomen.

5.12 Ook de ongerechtvaardigde verrijking biedt derhalve Unet geen anker voor haar vordering.