Beding algemene voorwaarden Friends to Follow onredelijk bezwarend

Rechtbank Noord-Nederland 13 juni 2023, IT 4374; ECLI:NL:RBNNE:2023:2282 (Friends to Follow tegen gedaagde). Friends to Follow (hierna: F2F) is een platform waarop ‘creators’ exclusieve content, vaak in de vorm van erotisch getinte foto’s en video’s, kunnen plaatsen waarvoor de gebruikers betalen. Hiermee verdienen de creators geld. Elke gebruiker en creator dient akkoord te gaan met de algemene voorwaarden van F2F. In deze voorwaarden staat onder meer een beding opgenomen dat het geüploade alleen foto’s van de creator mag bevatten of van anderen mits hiervoor toestemming is gegeven. Indien een gebruiker zich niet houdt aan deze voorwaarde dient deze een boete van €10.000 te betalen aan F2F. Gedaagde heeft erotische foto’s op het platform geplaatst waarop andere personen dan zijzelf staan afgebeeld. Zij hebben hiervoor geen toestemming gegeven. F2F vordert dat gedaagde de boete conform het boetebeding betaalt.

Gedaagde is akkoord gegaan met de algemene voorwaarden, waardoor zij door overtreding daarvan in principe de contractuele boete moeten betalen. De rechter dient in dit geval te bekijken of gedaagde als consument of als handelaar dient te worden aangemerkt, omdat een consument betere bescherming geniet. De rechter neemt bij beoordeling of gedaagde consument is enkele aspecten in aanmerking. Het enkele feit dat gedaagde zich heeft aangemeld als creator, is niet voldoende om haar aan te merken als handelaar. Het is voor consumenten op een platform als F2F redelijk eenvoudig om zich als creator aan te melden met het doel iets bij te verdienen. Daarom zijn andere omstandigheden nodig om te kunnen beoordelen of gedaagde al dan niet in professionele hoedanigheid heeft gehandeld. Gedaagde heeft in een korte periode content geüpload en daar geld mee verdiend, waardoor de rechter niet kan vaststellen dat sprake is van professioneel handelen en gedaagde aangemerkt dient te worden als consument.

De rechter dient daarom te kijken of het beding in de algemene voorwaarden niet onredelijk bezwarend is. Een aanwijzing dat het beding onredelijk bezwarend is, is dat het staat opgenomen in de richtlijn oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten, maar de gehele beoordeling dient aan de hand van gezichtspunten plaats te vinden. F2F meent dat zij groot belang heeft bij het opnemen van een afschrikwekkend boetebeding en op te treden tegen auteursinbraken om onder meer de privacy en auteursrechten van gebruikers te beschermen. De rechter is het hiermee eens en oordeelt dat een boete voor afschrikwekkende werking een minimumhoogte dient te hebben, waardoor een boete van €10.000 niet bovenmatig is. De rechter meent echter ook dat de boete dient te verschillen naar mate de aard en de ernst van de overtreding. Nu gebruikers bij elke overtreding €10.000 dienen te betalen, oordeelt de rechter dat het boetebeding onredelijk bezwarend is. In een vervolgzaak zal de rechter zich uitspreken over de vernietiging van het beding.

4.15 Het beding ziet echter niet alleen op de overtreding van artikel A.7.3. maar op iedere overtreding van artikel A.7. en A.8. van de algemene voorwaarden. Daarbij is er geen oog voor verschillen in aard en ernst van de overtredingen. Er is in het beding of elders in de algemene voorwaarden ook geen limiet gesteld aan de boete. Het beding stelt de boete op € 10.000,- voor iedere overtreding. Dat maakt dat het beding cumulatief geïnterpreteerd kan worden, waardoor de boete bij meerdere overtredingen in een korte periode veel hoger kan zijn dan € 10.000,-, ook in die gevallen dat de consument niet op de hoogte is van de overtreding. Het beding maakt het mogelijk dat voor één geplaatste foto of video meerdere boetes in rekening worden gebracht indien daarmee meerdere bepalingen van de artikelen A.7. en A.8. van de algemene voorwaarden worden overtreden. Tevens maakt het beding het mogelijk dat een consument op één dag 100 foto's en video's op het platform plaatst die allemaal in strijd zijn met artikel A.7 en A.8. van de algemene voorwaarden en daarom 100 maal de boete van € 10.000,- verschuldigd wordt. 

Het feit dat F2F in dit geval ondanks de 157 door [gedaagde] geplaatste foto's en filmpjes slechts eenmaal € 10.000,- in rekening heeft gebracht doet daar niet aan af, omdat - zoals hiervoor al is overwogen - beoordeeld moet worden hoe het beding kan uitpakken