Gepubliceerd op vrijdag 4 maart 2011
IT 264
De weergave van dit artikel is misschien niet optimaal, omdat deze is overgenomen uit onze oudere databank.

Amerikaanse overheid kaapt domeinnamen zonder waarschuwing: internetcensuur?

Met bijzondere dank aan Kim Crijns, SOLV voor deze bijdrage. Afgelopen maand heeft de Immigration and Customs Enforcement (ICE), onderdeel van het Department of Homeland Security (Binnenlandse Zaken) een groot aantal domeinnamen van vermeende “piraterijsites” in beslag heeft genomen.

De Amerikaanse overheid is een grootscheepse actie - “Operation in Our Sites” - begonnen tegen websites die zich schuldig zouden maken aan piraterij door auteursrechtelijk beschermd materiaal of namaakproducten aan te bieden. Bezoekers van deze websites krijgen dan de volgende mededeling te zien, waarbij wordt verklaard dat de domeinnaam in beslag is genomen door ICE:
 

Afgelopen Valentijnsdag zijn 18 domeinnamen in beslag genomen, omdat volgens ICE namaakproducten op de bijbehorende websites werden verkocht, zoals kettingen en armbanden van bekende merken van Tiffany & Co.en Chanel. Dit wordt door de ICE de “vierde fase” genoemd van de Operation in Our Sites, omdat ook al in februari 10 domeinnamen van sportsites die sportevenementen zouden gaan streamen in beslag genomen, in november 2010 maar liefst 82 domeinnamen in beslag werden genomen van websites met namaakproducten een website met links naar muziek, en in juni 2010 nog 9 domeinnamen in beslag werden genomen van websites waarop films werden aangeboden. In totaal zijn dus 119 domeinnamen in beslag genomen door de Amerikaanse overheid.

Wat is er mis met de inbeslagname van domeinnamen waarop (vermeende) illegale activiteiten worden verricht? In principe niets natuurlijk, tenzij deze inbeslagnames worden goedgekeurd door een federale rechter zonder vooraf een waarschuwing te geven aan de houder van de domeinnaam en bijbehorende website en er geen mogelijkheid wordt geboden aan de houders om zich (vooraf) hier tegen te verdedigen. Je kunt je ook afvragen in hoeverre het in beslag nemen van domeinnamen proportioneel is. Het gaat de ICE immers om het bestrijden van de illegale inhoud van de websites, niet om de domeinnamen zelf.

Opmerkelijk is ook dat zich in het lijstje van bovenstaande sportsites zich een Spaanse website bevond onder de domeinnamen rojadirecta.com en rojadirecta.org. De sportsite linkte naar verschillende streams van sportevenementen van grote Amerikaanse competities zoals de NBA, MLB en NFL. Hoewel de Spaanse rechter tot twee keer toe oordeelde dat de site legaal is, werd de site toch in beslag genomen door de Amerikaanse overheid.

Hoe dat kan? De topleveldomeinen .org, .net en .com worden allemaal gerund door Amerikaanse bedrijven, en vallen dus onder de Amerikaanse jurisdictie. Je kunt je wel afvragen hoe effectief deze blokkeringsacties van de Amerikaanse overheid daadwerkelijk zijn. Omdat alleen .com, .org en .net-domeinnamen in beslag worden genomen na gerechtelijk bevel door de ‘registry’, de beheerder van een topleveldomein, is een deel van de geblokkeerde sites weer bereikbaar onder URL’s die niet aan de VS toebehoren. De Spaanse website is nu namelijk nog wel bereikbaar via de domeinen rojadirecta.es, rojadirecta.me, rojadirecta.in.

Overigens is een ‘registry’, zoals de Public Interest Registry (PIR) bij die het org.domein beheert (vergelijkbaar met onze SIDN) met een bevel van de rechter gedwongen om per direct de IP-nummers die verwijzen naar de domeinnaam uit hun DNS-server te halen en te vervangen door een IP-adres van de ICE.

De senator Ron Wyden van de Democraten uitte zijn zorgen over het feit dat websites worden overgenomen door de ICE en domeinnamen per direct in beslag worden genomen zonder waarschuwing (via een gerechtelijk bevel) door de registry.

Hij stelt kritische vragen aan John Morton, de directeur van ICE, zoals of er vóór de inbeslagname rekening gehouden wordt met de legaliteit van een website, en welke standaarden buitenlandse landen moet hanteren voordat besloten wordt een domeinnaam in beslag te nemen op grond van schending van de Amerikaanse wet. Dezelfde senator stak overigens al eerder een stokje voor het omstreden wetsvoorstel Combating Infringement and Counterfeits Act.

Bovenstaande situatie doet mij denken aan de omstreden “Three-strikes-out-wet” in Frankrijk die nu van kracht is. In dit wetsvoorstel werd voorgesteld om een niet rechtelijke instantie, de Hadopi, de bevoegdheid te geven illegale filesharers van het internet zou halen voor een periode van maximaal een jaar. Dit laatste zou dan echter pas gebeuren na 2 waarschuwingen. De Franse Hoge Raad keurde het wetsvoorstel van de “three-strikes-out” goed, maar onder de voorwaarde dat de rechter –en dus niet Hadopi - beslist of iemand al dan niet van het internet afgesloten wordt, na 2 waarschuwingen. Zelfs bij deze omstreden three-strikes-out wet is dus sprake van 2 waarschuwingen die vooraf worden gegeven.

Ook in het Verenigd Koninkrijk heeft de Serious and Organised Crime Agency (SOCA) onlangs een plan bedacht om de bevoegdheid aan Nominet,de beheerder van de uk.domeinen, te geven domeinnamen zonder waarschuwing in beslag te nemen waarop websites actief zijn die illegale activiteiten zouden verrichten (zoals het verkopen van namaakproducten). Ik sluit dit bericht graag af met de wijze woorden van senator Ron Wyden:

In contrast to ordinary copyright litigation, the domain name seizure process does not appear to give targeted websites an opportunity to defend themselves before sanctions are imposed. As you know, there is an active and contentious legal debate about when a website may be held liable for infringing activities by its users. I worry that domain name seizures could function as a means for end-running the normal legal process in order to target websites that may prevail in full court. The new enforcement approach used by Operation In Our Sites is alarmingly unprecedented in the breadth of its potential reach.

Lees hier en hier het bericht van de ICE.
Lees hier het bericht van senator Ron Wyden.
Bronnen: www.ice.gov/index.htm, www.techdirt.com, www.wired.com, www.dhs.gov/index.htm, www.torrentfreak.com, www.arstechnica.com.