TPC niet-ontvankelijk wegens gebrek aan representativiteit

Rechtbank Amsterdam 29 december 2021, IT 3762 ;ECLI:NL:RBAMS:2021:7647  (TPC tegen Oracle en Salesforce) The Privacy Collective (TPC) treedt in deze zaak op ten behoeve van Nederlandse internetgebruikers. Zij stelt dat de softwarebedrijven Oracle en Salesforce de privacy van 10 miljoen Nederlandse internetgebruikers hebben geschonden. Er wordt een schadevergoeding van in totaal 11 miljard euro gevorderd op grond van de Wet afwikkeling Massaschade in collectieve actie (WAMCA). In deze fase van het geding is de voorvraag aan de orde of TPC volgens de regels van de WAMCA ontvankelijk is in haar vorderingen. Daarbij geldt als eis dat een claimstichting moet kunnen aantonen voldoende representatief te zijn. TPC kan echter niet aantonen dat haar vorderingen voldoende door belanghebbenden worden ondersteund. Zij heeft op haar website het volgende vermeld: “HOEVEEL IS JE PRIVACY JE WAARD? We dagen twee grote techbedrijven voor de rechter om compensatie te eisen voor het grootschalige binnenslepen en verkopen van data van miljoenen Nederlanders, zonder geldige toestemming. (…) “

Door op de tekst ‘steun met 1 klik’ met het duimpje te klikken konden internetgebruikers hun steun betuigen. Volgens TPC heeft zij op deze wijze ruim 75.000 ‘likes’ verkregen. De rechtbank is van oordeel dat met deze likes niet kan worden vastgesteld dat TPC opkomt voor een voldoende groot deel van de groep getroffen benadeelden. De informatie over de te voeren procedure is daarvoor te vaag. Ook is niet vastgesteld of de personen die de procedure op deze manier steunen wel behoren tot de kring van benadeelden. Bovendien worden geen contactgegevens geregistreerd, zodat TPC geen contact kan onderhouden met haar achterban, terwijl de wet dat wel vereist. De rechtbank biedt TPC geen mogelijkheid dit gebrek nog te herstellen, maar verklaart haar wegens gebrek aan representativiteit niet-ontvankelijk. De rechtbank signaleert ten behoeve van toekomstige soortgelijke zaken de gevoerde discussie over de verhouding van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) tot de WAMCA. In deze zaak is de rechtbank aan een beoordeling daarvan niet toegekomen.

5.12.

Bovendien registreert TPC de gegevens van de likers niet. Zij beschikt enkel over een IP-adres van de bezoeker van de website die op de steunknop heeft geklikt. Een organisatie is volgens de wetgever weliswaar niet verplicht om een lijst met namen en gegevens van haar achterban over te leggen, maar zij dient wel nauwkeurig te omschrijven voor welke groep personen zij opkomt.3 Het gevolg van het systeem van liken is dat niet kan worden vastgesteld of degenen die via de steunknop een like hebben gegeven, behoren tot de groepen die TPC vertegenwoordigt. Zo is onduidelijk of deze personen in de relevante periode een cookie van Oracle en Salesforce op hun apparatuur hebben gehad.

Bij afwezigheid van nadere gegevens over haar achterban kan de rechtbank niet beoordelen of TPC beschikt over de steun van een relevante achterban (in de hiervoor bedoelde zin). Verder kan TPC niet (volledig) voldoen aan de ontvankelijkheidseisen van transparantie en governance, zoals het organiseren van deelname aan of vertegenwoordiging bij de besluitvorming door de personen voor wie de rechtsvordering is ingesteld (artikel 3:305a lid 2 onder b BW). Omdat TPC geen contactgegevens heeft geregistreerd van de personen die op de steunknop hebben geklikt, kan zij immers niet communiceren met de door haar gestelde achterban.