Exact en forumkeuzebeding
Rechtbank 's-Gravenhage 29 februari 2012, HA ZA 11-2151 (Exact c.s. tegen NSK c.s.)
Internationaal bevoegdheidsincident. Forumkeuzebeding. De handelswijze doorstaat de strikte toets van 23 lid 1 onder a EEX-Vo niet. Geen beroep op gebruikelijke handelswijze, deze stelling is onjuist. Er kan ook geen sprake zijn van wilsovereenstemming omdat het in de ICT-branche een algemeen bekend handelsgebruik zou zijn, terwijl er niet eenvormig uitvoering aan is gegeven.
Door Exact c.s. zijn na de installatie van geleverde software(licenties) aan NSK c.s werkzaamheden verricht: implementatie, customization en consultancy. NSK betoogd - in het incident dat er geen geldige forumkeuze overeen is gekomen en vordert succesvol de toepassing van de hoofdregel uit artikel 2 EEX-Vo. Er is geen daadwerkelijke en uitdrukkelijke instemming met het forumkeuzebeding uit de Exact-voorwaarden en de verwijzing doorstaat de strikte toets van 23 lid 1 onder a EEX-Vo niet.
Er is evenmin sprake van een gebruikelijke handelswijze tussen partijen, gezien van een (te) beperkt aantal overeenkomsten en omdat de overeenkomsten niet steeds tussen dezelfde partijen zijn gesloten.
De weergegeven handelswijze wijkt ook af. De "Exact terms & Conditions" zijn integraal opgenomen in de raamovereenkomst en de Exact-voorwaarden zijn slechts aan de offerte gehecht. Er is aldus geen eenduidig gebruik tussen deze contractpartijen. Daarom kan ook geen wilsovereenstemming volgen omdat het in de ICT-branche een algemeen bekend handelsgebruik zou zijn.
3.2. Voor het aannemen van een geldige forumkeuze vereist artikel 23, eerste lid, onder a van de EEX-Verordening dat de overeenkomst tot aanwijzing van een bevoegde rechter gesloten is hetzij bij een schriftelijk overeenkomst hetzij bij een schriftelijk bevestigde mondelinge overeenkomst. Een overeenkomst tot aanwijzing van een bevoegde rechter in de zin van artikel 23, eerste lid, onder a EEX-Verordening kan dus slechts worden aangenomen, indien die forumkeuze daadwerkelijk het voorwerp heeft uitgemaakt van een wilsovereenstemming tussen partijen, die duidelijk en nauwkeuring tot uiting komt. Dit schriftelijkheidsveriste dient strikt te worden uitgelegd om te waarborgen dat de wilsovereenstemming met betrekking tot de forumkeuze inderdaad vaststaat. Of sprake is van deze wilsovereenstemming moet "verordeningsautonoom" worden uitgelegd; vereisten ontleend aan de nationale wetgeving van de lidstaten kunnen daarbij doorgaans geen rol spelen.
3.3. De rechtbank is van oordeel dat niet, althans in onvoldoende mate is komen vast te staan dat NSK c.s. daadwerkelijk en uitdrukkelijk hebben ingestemde mde het forumkeuzebeding uit de Exact-voorwaarden. De handelswijze van Exact c.s. die er enkel uit bestaat dat in algemene termen wordt verwezen naar de Exact-voorwaarden (...) nadat de Exact-voorwaarden enkele maanden eerder bij een offerte voor een andere overeenkomst ter hand (zouden) zijn gesteld, doorstaat de strikte toets van artikel 23, eerste lid, onder a EEX-Verordening namelijk niet. De omstandigheid dat naderhand ook op de facturen een algemene verwijzing naar de Exact-voorwaarden voorkomt kan niet tot een ander oordeel leiden.
3.5. Ten slotte is de rechtbank van oordeel dat uit de stellingen van Exact c.s. onvoldoende blijkt dat door de in rov 3.3. weergegeven handelswijze wilsovereenstemming over het forumkeuzebeding wordt geacht te bestaan omdat in de ICT branche kort gezegd een dergelijk algemeen bekend handelsgebruik zou bestaan voor het overeenkomen van een forumkeuze( artikel 23, eerste lid, onder c EEX-Verordening). Ook daarbij weegt weer mee dat de in rov 2.5 weergegeven handelswijze evident afwijkt van de in rov 3.3. weergegeven handelswijze.
Op andere blogs:
Dirkzwagerieit (Aandachtspunten bij keuze voor bepaalde rechter (forumkeuze) in algemene voorwaarden)