Data Act en de balans tussen gegevensbescherming en het vrije verkeer van data

Via Ars Aequi. Op 23 februari 2022 presenteerde de Europese Commissie de Data Act. Leidt dit instrument ook daadwerkelijk tot de beoogde versterking van het vrije verkeer van data?  Over deze vraag verscheen onlangs een artikel in Ars Aequi van de hand van P.T.J. Wolters. Het zwaartepunt van de EC heeft een tijdlang op de bescherming van persoonsgegevens gelegen. De Data Act probeert dit zwaartepunt in de richting van het vrije verkeer te bewegen. Wolters onderzoekt in voornoemd artikel welke rol de Data Act speelt in deze verschuiving.

Het vrije verkeer van data is een de van de doelstellingen van de Europese Unie (EU); het bevorderen van de interne markt. Anderzijds dient de EU ook persoonsgegevens binnen die interne markt te beschermen. Daarmee is de omgang met data door de EU ‘dubbel’. Een bevordering van het delen van data gaat immers mede gepaard met nieuwe risico’s voor misbruik van die data.  

Wolters concludeert dat de Data Act op zichzelf niet tot een grote verschuiving leidt binnen bovenstaande balans tussen vrije verkeer van data en persoonsgegevens. De Data Act bevat voornamelijk kaders voor het delen van data. Zij dwingen echter niet tot het daadwerkelijke delen van die data. Wel creëert de Data Act uitgebreide kaders en hoewel de verplichtingen en prikkels om deze kaders te gebruik volgens Wolters relatief beperkt zijn, sluit hij niet uit dat de Data Act in de toekomst een belangrijke rol kan gaan spelen, nu het instrument moet worden gezien als onderdeel van een bredere EU-datastrategie.